Πελματογράφημα και ορθοτικά (πατοί)

Τι είναι ο πελματογράφος και το πελματογράφημα;

Ο πελματογράφος είναι μια ψηφιακή πλατφόρμα, με χιλιάδες αισθητήρες καταγραφής των πιέσεων του πέλματος, τόσο στη στάση όσο και στη βάδιση, προσφέροντας αντικειμενικά και όχι εμπειρικά δεδομένα. Το παιδί πατά πάνω στη πλατφόρμα του πελματογράφου, η επιφάνεια της οποίας  είναι συνδεδεμένη με ειδικό πρόγραμμα του ηλεκτρονικού υπολογιστή, το οποίο δέχεται τα δεδομένα από τις πιέσεις που ασκεί το πόδι στα διάφορα σημεία του πελαμτογράφου. Ο πελματογράφος (στην ουσία το πρόγραμμα με το οποίο είναι συνδεδεμένος) αναλύει τα δεδομένα σχετικά με την φόρτιση, το κέντρο βάρους, τις φάσεις στήριξης και αιώρησης κατά τη βάδιση. Ο εξειδικευμένος γιατρός ή ο ποδίατρος έχει τη δυνατότητα να αναγνωρίσει την παθοεμβιομηχανική και τις παθήσεις του ποδιού και όλα αυτά να αποτυπωθούν στο πελματογράφημα.

Πόσες φάσεις έχει ένα πελματογράφημα;

Το πελματογράφημα χωρίζεται σε δυο φάσεις: Το στατικό και το δυναμικό πελματογράφημα. Το στατικό πελματογράφημα επεξεργάζεται την κατανομή, την εντόπιση και τον μέσο όρο της μηχανικής πίεσης που κατανέμεται στα κάτω άκρα. Ο εξεταζόμενος στέκεται πάνω στον πελματογράφο ενώ στον υπολογιστή καταγράφονται τα αποτελέσματα της κατανομής των πιέσεων κατά την διάρκεια της στάσης. Το δυναμικό πελματογράφημα, από την άλλη, αναλύει τις διάφορες φάσεις του βηματισμού, το γράφημα της φόρτισης, τη μέγιστη πίεση, το χρόνο επαφής και κάθετης συνιστώσας του σωματικού βάρους.

Χρησιμοποιώντας την τεχνική αυτή μαζί με την κλινική εξέταση, σχεδιάζουμε  ορθοτικά πέλματα ανάλογα την πάθηση του ασθενούς για την διόρθωση της πλατυποδίας, του εσω βαδίσματος, της ραιβοιπποποδιας, της βελτίωσης βαδίσματος στα παιδιά με εγκεφαλική παράλυση (πχ ημιπληγία ). Θα ήθελα να τονίσω ότι ο πελματογράφος σχεδιάζει και δεν κατασκευάζει ορθοτικά από μόνο του.  Πιθανόν, καταστήματα παπουτσιών ή αθλητικών ή άλλες παραϊατρικές ειδικότητες να διαθέτουν πελματογράφο αλλά δεν σημαίνει ότι έχουν και την επιστημονική γνώση να αξιολογήσουν τα αποτελέσματα μιας πελματογραφίας. Ο πελματογράφος δίνει ωραίες τρισδιάστατες εικόνες αλλά δεν σημαίνει ότι από μόνος του μπορεί να  φτιάξει ορθοτικά για παιδιά ή ειδικούς νευρομυικούς πάτους. Για να γίνει αυτό χρειάζεται ο ειδικός επιστήμονας, διαφορετικά μπορεί τα ορθοτικά μέσα να φέρουν αντίθετα αποτελέσματα δημιουργώντας  παραμορφώσεις των ποδιών ή έσω στροφή βαδίσματος (Intoeing Gait) ή προβλήματα στην σπονδυλική  στήλη όπως σκολίωση κλπ.  

Το πελματογράφημα στα χέρια του ειδικού που συνήθως είναι οι ποδίατροι είναι ένα έξτρα βοήθημα στην κατασκευή ορθοτικών. Τα ορθοτικά με το πελματογράφημα γίνονται κατά προσεγγιση.

Ορθοτικά κατά παραγγελία με τη μέθοδο του καλουπιού σε μικρά μωρά είναι δύσκολη, καθώς δεν γίνεται με ακρίβεια για τον λόγο ότι  το καλούπι  που παίρνουμε είναι ένα επίπεδο όποτε και δεν μπορεί να κατασκευαστεί πάτος χωρίς να τον τροποποιήσουμε.  Εδώ μας βοηθά το πελματογράφημα για το πώς θα το σχεδιάσουμε.  Όταν έχουμε παραμορφώσεις στα πόδια τότε είναι απαραίτητη η χρήση του καλουπιού και δεν μπορεί ο πελματογράφος να μας βοηθήσει. Γι’ αυτό είναι σημαντικό οι ορθοτικές κατασκευές να γίνονται εξολοκλήρου από ποδιάτρους ή από  ειδικούς επιστήμονες και όχι εμπειρικούς ορθοπεδικούς τεχνικούς.