Ύπνος: Λιγότερος ύπνος, σχετίζεται με την παιδική παχυσαρκία;

Πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Pediatrics  έδειξε ότι ο ανεπαρκής ύπνος αποτελεί ισχυρό ανεξάρτητο παράγοντα για την ανάπτυξη παιδικής παχυσαρκίας, τη συσσώρευση συνολικού και κοιλιακού λίπους στα παιδιά.  Παράλληλα άλλες μελέτες έχουν συσχετίσει το λιγότερο ύπνο με την αυξημένη θερμιδική πρόσληψη και την παχυσαρκία στα νήπια.

Η παχυσαρκία έχει λάβει τη μορφή επιδημίας τα τελευταία χρόνια και η συχνότητά της ολοένα και αυξάνεται. Πολλοί είναι οι παράγοντες που συμβάλλουν στην αλματώδη αυτή αύξηση της συχνότητας της παχυσαρκίας και πολλά ερωτηματικά προβληματίζουν την επιστημονική κοινότητα. Οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι τα παιδιά που δεν κοιμούνται ικανοποιητικά έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να γίνουν παχύσαρκα. Αν και οι περισσότεροι θα περίμεναν το αντίθετο αποτέλεσμα εντούτοις φαίνεται πως ο επαρκής ύπνος επιδρά θετικά στη ρύθμιση του σωματικού βάρους των παιδιών.

Ποιοι και πώς έλαβαν μέρος σε αυτή τη μελέτη;

Οι επιστήμονες μελέτησαν 1.000 παιδιά από την ηλικία των 6 μηνών μέχρι την ηλικία των 7 ετών σε διάφορες χρονικές περιόδους.  Στη μελέτη αυτή καταγράφηκε από τη μητέρα των παιδιών η μέση χρονική διάρκεια του ύπνου τους για ένα 24ωρο σε διάφορες χρονικές περιόδους και συγκεκριμένα στην ηλικία των 6 μηνών και ακολούθως κάθε χρόνο μέχρι την ηλικία των 7 ετών.

Ο ανεπαρκής ύπνος ορίστηκε ως εξής:

• Λιγότερο από 12 ώρες συνολικός ύπνος το 24ωρο για τα παιδιά 6 μηνών έως 2 ετών. 
• Λιγότερο από 10 ώρες συνολικός ύπνος το 24ωρο για τα παιδιά 3 έως 4 ετών
• Λιγότερο από 9 ώρες συνολικός ύπνος το 24ωρο για τα παιδιά 5 έως 7 ετών.

Τα παιδιά λάμβαναν βαθμολογία από το 0 (μη ικανοποιητικός ύπνος) μέχρι το 13 (ικανοποιητικός ύπνος) για τη μέση χρονική διάρκεια του ύπνου τους.  Παράλληλα στην ηλικία των 7 ετών μετρήθηκε ο δείκτης μάζας σώματος και η περίμετρος μέσης των παιδιών ως δείκτες παιδικής παχυσαρκίας.

Αποτελέσματα της μελέτης

Ο μέσος όρος της βαθμολογίας των παιδιών για τις ώρες ύπνου ήταν 10.2.  4% των παιδιών έλαβαν βαθμολογία 0 έως 4 και ήταν στην ομάδα των παιδιών με μη ικανοποιητικό ύπνο.  40% των παιδιών έλαβαν βαθμολογία 12 έως 13, είχαν δηλαδή ικανοποιητικό ύπνο.

Τα παιδιά που κοιμούνταν τις περισσότερες μέρες λιγότερες ώρες από το μέσο όριο για την ηλικία τους είχαν 2,5 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα για την ανάπτυξη παιδικής παχυσαρκίας.

Ποιες είναι οι πιθανές εξηγήσεις αυτής της διαπίστωσης;

• Στα παιδιά που δεν κοιμούνται ικανοποιητικά διαταράσσεται η παραγωγή ορμονών που ρυθμίζουν το αίσθημα της πείνας και του κορεσμού.
• Στα παιδιά που ο ύπνος είναι ακανόνιστος διαταράσσονται συνήθως  οι ώρες των γευμάτων με αποτέλεσμα την αύξηση του σωματικού βάρους.
• Τα παιδιά που δεν κοιμούνται αρκετές ώρες περνούν περισσότερο χρόνο βλέποντας τηλεόραση ή παίζοντας ηλεκτρονικά παιγνίδια.  Πολλές διαφημίσεις μέσα από την τηλεόραση ωθούν τα παιδιά στην κατανάλωση πλούσιων θερμιδικά τροφίμων όπως οι σοκολάτες, τα γαριδάκια, το πρόχειρο φαγητό.

Συμπέρασμα

Ο ικανοποιητικός ύπνος για ένα παιδί φαίνεται να αποτελεί ανεξάρτητο παράγοντα μείωσης της συχνότητας της παιδικής παχυσαρκίας.  Οι γονείς είστε οι οδηγοί των συνηθειών του παιδιού σας.  Επομένως υιοθετείστε στα παιδιά σας από τη βρεφική ηλικία ένα σταθερό πρόγραμμα ύπνου για να εξασφαλίζει ικανοποιητικές ώρες για την ηλικία του και να αναπτύσσεται σωστά.