Πρακτικές φροντίδας του βρέφους και αιφνίδιος βρεφικός θάνατος

Το εργαστήριο βρεφικού ύπνου στο Πανεπιστήμιο του Durham της Μεγάλης Βρετανίας είναι ένα από τα λίγα εξειδικευμένα κέντρα στον κόσμο όπου μελετάται συστηματικά ο ύπνος των βρεφών. Η υπεύθυνη του εργαστηρίου, καθηγήτρια Η Ball, κλινική ανθρωπολόγος, μελετά εδώ και χρόνια την σχέση που έχει στα ανθρώπινα μικρά ο μητρικός θηλασμός, ο ύπνος κοντά στους γονείς και ο κίνδυνος εμφάνισης συνδρόμου αιφνιδίου θανάτου βρεφών (ΣΑΘΒ).
Το Bradford είναι μια πόλη της Αγγλίας όπου είναι έντονες οι εθνολογικές διαφορές στις διάφορες κοινότητες της πόλης και οι διαφορετικές πρακτικές που εφαρμόζονται στα μωρά. Μια μεγάλη έρευνα διεξήχθη στην πόλη αυτή για να εξετάσεις τις διαφορές στις πρακτικές φροντίδας των βρεφών ανάμεσα σε οικογένειες λευκών Βρετανών και σε οικογένειες Ασιατών (Ινδία, Πακιστάν, Μπαγκλαντές). Είναι γνωστό ότι στην Μεγάλη Βρετανία τα βρέφη γονιών από την Ασία παρουσιάζουν χαμηλότερο κίνδυνο για Σύνδρομο Αιφνίδιου Θανάτου, σε σύγκριση με τα βρέφη λευκών Βρετανών. Είναι επίσης γνωστό ότι αυτό το σύνδρομο, η πιο συχνή αιτία θανάτου βρεφών στις αναπτυγμένες χώρες, συσχετίζεται ισχυρά με περιβαλλοντικές συνθήκες, με τον τύπο της βρεφικής φροντίδας και με lifestyle συμπεριφορές.
Η μελέτη έδειξε ότι στην πόλη του Bradford η συχνότητα ΣΑΘΒ είναι 0.5/1000 γενικά,. Ειδικά για τα βρέφη από Ασία μόνο 0.2/1000, ενώ για τα βρέφη λευκών 0.8/1000. Πάνω από δυόμιση χιλιάδες γονείς που είχαν μωρά από 2 έως 4 μηνών πέρασαν από αναλυτική τηλεφωνική συνέντευξη. Εξετάστηκε κατά πόσο κοιμούνταν κοντά στο βρέφος τους, πως ήταν το περιβάλλον ύπνου του βρέφους τους, εάν θήλαζαν, εάν χρησιμοποιούσαν πιπίλα στο παιδί, εάν έπιναν αλκοόλ ή κάπνιζαν.
Ανάμεσα στις δύο εθνολογικές ομάδες βρέθηκαν σημαντικές διαφορές: Τα βρέφη Πακιστανών γονιών ήταν 8 φορές πιο πιθανό να κοιμούνται σε κρεβάτι ενήλικα, 2 φορές πιο πιθανό να έχουν μοιραστεί το κρεβάτι των γονιών τους κάποια στιγμή, 2 φορές πιο πιθανό να θηλάζουν στις 8 εβδομάδες της ζωής τους, πάντα σε σύγκριση με τα μωρά των λευκών.
Επιπλέον, τα βρέφη από λευκούς – Ευρωπαίους γονείς ήταν 10 φορές περισσότερο πιθανό να κοιμούνται μόνα τους σε ξεχωριστό δωμάτιο, 2 φορές πιο πιθανό να κοιμούνται με ένα μαλακό αρκουδάκι ή άλλο παιχνίδι στο κρεβατάκι τους, 5 φορές πιο πιθανό να έχουν ποτέ κοιμηθεί σε καναπέ, 5 φορές πιο πιθανό να λαμβάνουν ήδη στερεές τροφές, 2 φορές πιο πιθανό να χρησιμοποιούν πιπίλα στον ύπνο και περισσότερο πιθανό οι μητέρες τους να καπνίζουν και να πίνουν αλκοόλ.
Η φροντίδα των βρεφών σε σχέση με τον ύπνο διαφέρει πολύ από κουλτούρα σε κουλτούρα και φαίνεται να διαφέρει πολύ ανάμεσα σε λευκούς - Ευρωπαίους γονείς και σε γονείς με ασιατική προέλευση. Αυτή είναι η πρώτη μεγάλη συγκριτική μελέτη των εθνολογικών διαφορών στην φροντίδα βρεφών την νύχτα, με μεγάλο δείγμα πληθυσμού που μελετήθηκε. Οι ερευνητική ομάδα της H Ball συμπέρανε ότι οι γονείς με Ασιατική προέλευση ήταν πιο πιθανό να προστατεύουν καλύτερα τα βρέφη τους από γνωστούς παράγοντες κινδύνους για Αιφνίδιο Θάνατο, όπως το κάπνισμα, την κατανάλωση αλκοόλ, τον ύπνο σε καναπέ και τον μοναχικό ύπνο. Αυτές οι διαφορές μπορούν να εξηγήσουν την χαμηλότερη συχνότητα ΣΑΒΘ σε αυτά τα μωρά. Αυτοί είναι παράλληλα παράγοντες που πρέπει να αποτελέσουν ξεκάθαρους στόχους για την μείωση του ΣΑΘΒ ανάμεσα σε οικογένειες λευκών Βρετανών. Η έρευνα ακόμα δείχνει ότι οι οικογένειες από την Ασία θέτουν ως προτεραιότητα την εγγύς φροντίδα του βρέφους, τον μητρικό θηλασμό και οι πολιτισμικές πρακτικές τους συμβάλλουν στην βρεφική υγεία και σε χαμηλό κίνδυνο ΣΑΘΒ. Αντίθετα, οι οικογένειες της Δυτικής κουλτούρας δίνουν έμφαση από την αρχή στις πρακτικές τους στην «απόμακρη» φροντίδα, με μοναχικό ύπνο των βρεφών, χρήση πιπίλας, μη θηλασμό, πρακτικές που πιθανά δεν συμβάλλουν στην βρεφική υγεία και στην μείωση του ΣΑΒΘ.

Πηγή: Ball HL, Moya E, Fairley L et al (2011) Infant care practices related to sudden infant death syndrome in South Asian and White British families in the UK. Paediatric and Perinatal Epidemiology. DOI: 10.1111/j.1365-3016.2011.01217.x

Μετάφραση: Στέλιος Παπαβέντσης MRCPCH DCH IBCLC 2011