Λευκοί ήχοι και ύπνος. Είναι καλή πρακτική για το ύπνο των βρεφών και των μικρών παιδιών μας;

Τα τελευταία χρόνια γίνονται όλο και περισσότερες αναφορές για τη χρήση των λευκών ήχων για καλύτερο ύπνο των μωρών. Η βιομηχανία προσφέρει πληθώρα μηχανών που παράγουν πολλά είδη λευκού ήχου. Οι γονείς όμως πρέπει να γνωρίζουν τόσο τα πλεονεκτήματα της χρήσης τους αλλά και τα πιθανά μειονεκτήματα ή τις πιθανές επιβλαβείς επιπτώσεις που μπορεί να έχουν στην υγεία του μωρού.

Τι είναι οι λευκοί ήχοι;

Ο λευκός ήχος συνδιάζει ένα μεγάλο φάσμα ακουστικών συχνοτήτων, από 20 μέχρι 20,000 hertz, εύρος το οποίο μπορεί να αντιληφθεί ένας άνθρωπος με φυσιολογική ακοή. Με απλά λόγια, θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο λευκός ήχος αποτελείται από 20,000 τόνους οι οποίοι ακούγονται ταυτόχρονα σε μια σταθερή ένταση χωρίς αυξομειώσεις.

Πολλές οικιακές συσκευές παράγουν λευκό ήχο, όπως οι ανεμιστήρες, οι στενγωτήρες μαλλιών. Επίσης, συναντάμε λευκούς ήχους και στη φύση, όπως είναι για παράδειγμα ο ήχος της βροχής και ο ήχος των κυμμάτων της θάλασσας.

Πόσα είδη λευκού ήχου υπάρχουν;

Υπάρχουν δύο τύποι λευκού θορύβου: ο υψηλού τόνου και ο χαμηλού τόνου λευκός ήχος. Ο λευκός θόρυβος υψηλού τόνου είναι τραχύς, σφυριχτός, κλαψιάρικος και ενοχλητικός (π.χ σειρήνες, συναγερμούς, μπιπ, κραυγές). Αυτοί οι ήχοι είναι εξαιρετικοί για να τραβήξουν την προσοχή σας, αλλά καθόλου χρήσιμοι για να προκαλέσουν ύπνο.

Από την άλλη πλευρά, οι ήχοι χαμηλών τόνων λευκοί ήχοι είναι βαρετοί και υπνωτιστικοί. Σκεφτείτε το μονότονο βουητό ενός αυτοκινήτου ή των αεροπλάνων ή τον ήχο της βροχής . Αυτοί οι ήχοι δεν τραβούν τη προσοχή μας,  αλλά είναι εύκολα μπορούν να μας νανουρίσουν.

Μερικοί επιστήμονες υποστηρίζουν ότι αυτοί οι λευκοί ήχοι πιθανόν να δημιουργούν ένα αίσθημα ασφάλειας στα παιδιά, καθώς μοιάζουν με τους ήχους που άκουγαν στη μήτρα. Όταν οι ήχοι αναπηδούν στα βελούδινα τοιχώματα της μήτρας, φιλτράρονται μέσα από το αμνιακό υγρό, το οποίο απομακρύνει τους ήχους υψηλών τόνων, αφήνοντας μόνο ένα βαθύ βροντερό βουητό που αγαπούν τα μωρά.

Ποια είναι τα πλεονεκτήματα χρήσης του λευκού ήχου.

Το κύριο πλεονέκτημα είναι ότι η χρήση τους βοηθά κάποια μωρά να κοιμηθούν πιο εύκολα/γρήγορα. Επιπλέον ο λευκός ήχος μπορεί να καλύψει ενοχλητικούς θορύβους μέσα στο σπίτι, όπως για παράδειγμα τις φωνές ενός μεγαλύτερου παιδιού, τους θορύβους από τη χρήση οικιακών συσκευών κτλ.

Ποια είναι τα μειονεκτήματα της χρήσης των μηχανών που παράγουν λευκούς ήχους;

• Τα μηχανήματα λευκού ήχου μπορεί να υπερβαίνουν τα συνιστώμενα όρια θορύβου για τα μωρά (πάνω από 50 decibel).
• Τα μωρά μπορεί να εξαρτηθούν από τις μηχανές λευκού ήχου για να μπορέσουν να κοιμηθούν και να μην μπορούν να κοιμηθούν διαφορετικά.
• Δεν ανταποκρίνονται όλα τα μωρά καλά στον λευκό ήχο.

Μπορούν οι λευκοί ήχοι να είναι επιβλαβείς για την υγεία του μωρού;

Παρά τα δυνητικά οφέλη, ο λευκός ήχος δεν προσφέρει πάντα ηρεμία και ησυχία χωρίς κινδύνους.

Το 2014, η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής εξέτασε 14 μηχανήματα λευκού θορύβου που έχουν σχεδιαστεί για βρέφη. Διαπίστωσαν ότι όλα τους υπερέβαιναν τα συνιστώμενα όρια θορύβου (50 ντεσιμπέλ). Η μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η τακτική έκθεση σε αυτά τα επίπεδα ηχητικής έντασης μπορεί να είναι επιζήμια για την ακοή και την ακουστική ανάπτυξη των βρεφών. Γι’ αυτό και συνιστάται τα μηχανήματα λευκού ήχου να τοποθετούνται σε απόσταση τουλάχιστον 200 εκατοστών (7 πόδια) από την κούνια του μωρού. Θα πρέπει επίσης να διατηρείτε την ένταση του μηχανήματος κάτω από τη μέγιστη ρύθμιση έντασης.

Συμπερασματικά

Ο λευκός ήχος μπορεί να είναι μια προσωρινή/περιστασιακή λύση για την ώρα του ύπνου, αλλά δεν είναι  η μοναδική ή η καλύτερη μέθοδος για να βοηθήσει τα μωρά να κοιμηθούν. Ο λευκός ήχος δεν είναι πάντα μια πρακτική λύση ή δεν είναι πάντα διαθέσιμος. Σε συνάρτηση με τους πιθανούς κινδύνους, μπορεί να τον καταστήσει περισσότερο προβληματικό παρά ωφέλιμο για το μωρό σας.

Επίσης θα πρέπει να θυμάστε ότι τα μωρά που ξυπνούν τη νύχτα, ειδικά εκείνα κάτω των 6 μηνών, πιθανότατα έχουν κάποια ενόχληση που πρέπει να ανακουφιστεί. Δεν είναι πάντα λογικό να περιμένετε από τα μικρά μωρά να κοιμούνται σταθερά όλη τη νύχτα χωρίς να χρειάζονται ένα μπιμπερό, μια αλλαγή πάνας ή λίγη αγκαλιά.