Κορωνοϊός και η ψυχική υγεία των παιδιών

Μάχη Κλεάνθους, Παιδοψυχίατρος

Κορωνοϊός και η ψυχική υγεία των παιδιών

Η χώρα μας, μαζί με όλες τις υπόλοιπες παγκοσμίως, περνάει μια πολύ μεγάλη δοκιμασία. Οι πλείστες κυβερνήσεις έχουν λάβει δραστικά μέτρα, μεταξύ άλλων, κλείνοντας σχολεία, αεροδρόμια και χώρους αναψυχής, στην προσπάθεια τους να αναχαιτιστεί η εξάπλωση του ιού. Η ιατρική κοινότητα παγκοσμίως βρίσκεται επι ποδός για να βοηθήσει! Οι εκπαιδευτικοί επίσης, για να συνεχίσει στον μέγιστο δυνατό βαθμό η εκπαίδευση των παιδιών! Οι γονείς έχουμε διαβάσει ότι υπάρχει και δεν υπάρχει σε συμβουλή για δημιουργική αξιοποίηση του χρόνου με τα παιδιά! Τα ΜΜΕ και τα ΜΚΔ μας βομβαρδίζουν με ιδέες, συμβουλές, πληροφορίες, ενημέρωση αλλά και…τρόμο. Δυστυχώς.

 

Υπό τις συνθήκες που ζούμε, του περιορισμού δηλαδή, οι ψυχοσυναισθηματικές συνέπειες είναι αναπόφευκτες. Η κοινωνική απομόνωση μας φέρνει πιο κοντά στους εαυτούς μας, με τα καλά του αλλά και τα κακά του. Ζούμε με τις σκέψεις μας και συναναστρεφόμαστε με πολύ λίγα άτομα. Η ψυχολογία αυτών επηρεάζει κι εμάς και το ανάποδο. Οι προαναφερθείσες συνέπειες λοιπόν παρουσιάζονται με άγχος, φόβο, βαρεμάρα, αρνητικές σκέψεις και θυμό. Είναι πολλοί οι συνάνθρωποι μας που ζουν με το άγχος της οικονομικής ανασφάλειας, είναι πολλοί οι συνάνθρωποι μας που ζουν με άγχος λόγω της ευαλωτότητας της υγείας τους, είναι πολλοί οι συνάνθρωποί μας που ζουν με την μοναξιά τους.  

 

Τι γίνεται τότε με τα παιδιά; Πως νιώθουν;

Δεν είναι λίγα τα τηλεφωνήματα που έχω δεχτεί τόσο εγώ όσο και οι συνάδελφοι παιδοψυχίατροι και ψυχολόγοι από ανήσυχους γονείς. Ανήσυχοι γιατί τα παιδιά τους παρουσιάζουν μια εικόνα που δεν έχουν ξαναδεί. Η εικόνα που περιγράφουν οι πλείστοι είναι η εξής: φόβος αποχωρισμού, φόβος νόσησης/θανάτου, ψυχαναγκασμούς, διαταραχή ύπνου, αδικαιολόγητο κλάμα, υστερικές φωνές κτλ.

 

Πως το διαχειριζόμαστε;

  1. Μην φοβάστε να μιλήσετε για τον ιό. Περισσότερη ζημιά κάνουμε εάν αφήνουμε τα παιδιά να βγάλουν νόημα στα τυφλά. Όσα λιγότερα λέμε, τόσο περισσότερο ανησυχούν. Οι γονείς οφείλουμε να γίνουμε το «φίλτρο» για τις πληροφορίες που λαμβάνουν από τις ειδήσεις, το διαδίκτυο και τους φίλους. Είναι ευθύνη μας να δίνουμε σωστή, εμπεριστατωμένη γνώση/πληροφορία επι του θέματος.
  2. Μιλούμε με τρόπο που ανταποκρίνεται στην χρονολογική/αναπτυξιολογική ηλικία του παιδιού. Αλλιώς θα τα πούμε στο 5χρονο κι αλλιώς στο 15χρονο. Μιλούμε αναλόγως και με ειλικρίνεια. Το πιο σημαντικό είναι να είναι να είμαστε διαθέσιμοι και με τα αυτιά ανοιχτά.
  3. Αξιολογούμε τα…σημεία! Φαίνεται το παιδί ανήσυχο; Δεν φεύγει από δίπλα μας; Δεν κοιμάται; Ρωτούμε ευθέως πως νιώθει και το προσκαλούμε σε διάλογο. Το τραπέζι της κουζίνας σε ώρα γεύματος είναι μια καλή ευκαιρία για να…ανοίξουμε κουβέντα.
  4. Συμμαζεύουμε το δικό μας άγχος! Λογικό έτσι; Εάν εμείς είμαστε πανικοβλημένοι ή αγχωμένοι, αφενός τα παιδιά το νιώθουν, αφετέρου δεν είμαστε ανοικτοί για κουβέντα. Ζητούμε βοήθεια εάν δεν μπορούμε να ανταπεξέλθουμε μόνοι μας.  Δεν μιλούμε μπροστά στα παιδιά, ασχέτως ηλικίας, για θέματα οικονομικής φύσης!
  5. Είμαστε καθησυχαστικοί. Τα παιδιά, ειδικά τα πιο μικρά και μέχρι 12 ετών, είναι από την φύση τους εγωκεντρικά. Άρα, οι ειδήσεις που ακούνε είναι αρκετές για να πειστούν ότι εμείς οι αγαπημένοι τους ή αυτά θα κολλήσουν/νοσήσουν/πεθάνουν. Εξηγούμε ότι καταλαβαίνουμε την ανησυχία αλλά ότι η πραγματικότητα για τους καθόλα υγιείς ανθρώπους είναι ότι το ρίσκο για κάτι σοβαρό είναι μικρό. Εάν το παιδί ή κάποιος δικός του ανήκει σε ευπαθή ομάδα, ζητούμε επιπλέον την βοήθεια ειδικών για κατευνασμό της ανησυχίας.
  6. Εφιστούμε την προσοχή στις δράσεις μας για ασφάλεια. Εξηγούμε ότι κάνουμε ότι χρειάζεται και ότι το κάνουμε καλά. Πλένουμε χέρια, χρησιμοποιούμε αντισηπτικά, καλύπτουμε στόμα με αγκώνα όταν φταρνιζόμαστε και όταν βήχουμε, μένουμε σπίτι όσο γίνεται. Εάν τα ανησυχεί η όψη ατόμων με μάσκες ή γάντια εξηγούμε ότι κάποιοι συνάνθρωποι χρειάζεται να είναι πιο προσεχτικοί.
  7. Ρουτίνα, ρουτίνα και πάλι ρουτίνα. Όσο το δυνατό παραπάνω. Όταν έχουν ένα προσχεδιασμένο πρόγραμμα, με σταθερές ώρες φαγητού, ύπνου, μπάνιου, μελέτης, και παιχνιδιού, δεν θα έχουν χρόνο να μπουν σε αρνητικές σκέψεις. Στο κάτω-κάτω, δεν είναι σε διακοπές και το ξέρουν.

ΠΡΟΣΟΧΗ!

Εάν το παιδί εμφανίζει έντονα σημεία ψυχικής/συναισθηματικής δυσκολίας και τα πιο πάνω δεν έχουν βοηθήσει, θα ήταν φρόνιμο να ζητήσουμε βοήθεια από κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας (Ψυχολόγο / Παιδοψυχίατρο). Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δείχνουν οι γονείς παιδιών και εφήβων που ήδη έχουν μια προυπάρχουσα δυσκολία, η οποία δυνητικά τα κάνει ακόμη πιο ευάλωτα.

Μείνετε ενημερωμένοι για την υγεία του παιδιού σας

Εισάγετε την ημερομηνία γέννησης του παιδιού σας

Μείνετε ενημερωμένοι για
το παιδί σας

Η ιστοσελίδα Paidiatros.com θέλει να σας προσφέρει την καλύτερη δυνατή εμπειρία κατά τη χρήση αυτού του ιστότοπου. Προς τον σκοπό αυτό, χρησιμοποιεί cookies και άλλες τεχνολογίες για να κατανοήσει τα ενδιαφέροντά σας, να προσαρμόσει τον ιστότοπό της στις ανάγκες σας και να διαχειριστεί τις διαφημίσεις της. Πατώντας «Αποδοχή» δίνετε τη συγκατάθεσή σας για τη χρήση αυτή σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο εγχώριο δίκαιο και την Πολιτική μας για τα Cookies. Για να δείτε ολόκληρη τη λίστα των cookies και να μας πείτε αν μπορούν ή όχι να χρησιμοποιηθούν στη συσκευή σας, χρησιμοποιήστε το Εργαλείο Συγκατάθεσης για τα Cookies. Πολιτική Cookies της ιστοσελίδας μας