Όλοι μας υπήρξαμε κάποτε παιδιά και μπορούμε να θυμηθούμε στιγμές δακρύων και θυμού από τη σκληρότητα ενός άλλου παιδιού απέναντί μας. Μπορούμε επίσης να ανακαλέσουμε τη βαθιά επιθυμία μας ως παιδιά για αποδοχή από τα άλλα παιδιά γύρω μας, καθώς και την ανάγκη μας για να έχουμε έναν καλό φίλο. Η κοινωνική νοημοσύνη θεωρείται σήμερα από πολλούς ως δείκτης για μια γεμάτη και επιτυχημένη ζωή και συναισθηματική ευεξία. Στον πυρήνα της, η κοινωνική νοημοσύνη αφορά τον τρόπο με τον οποίο ένα άτομο αλληλεπιδρά με τους γύρω του. Τα άτομα με υψηλή κοινωνική νοημοσύνη μπορούν να κατανοήσουν τους ανθρώπους γύρω τους, να κτίσουν φιλίες καθώς και να προσαρμοστούν και να χειριστούν νέες καταστάσεις.
Η κοινωνική νοημοσύνη των παιδιών επηρεάζεται έντονα από το γονεϊκό πρότυπο, καθώς οι αντιδράσεις, η έκφραση και οι πράξεις των γονέων βρίσκονται κάτω από το μικροσκόπιο και αποτελούν μοντέλο για τα παιδιά. Τα παιδιά σήμερα μεγαλώνουν σε ένα πολυσύνθετο κοινωνικό κόσμο. Αν τα παιδιά έχουν βιώσει θετικές και καλές σχέσεις στο σπίτι είναι πολύ πιθανό να κάνουν μια υγιή αρχή με τους συμμαθητές και φίλους τους. Παρόλα αυτά, σε ένα κόσμο που μεταβάλλεται σε γρήγορους ρυθμούς, ενσωματώνοντας νέες νόρμες και κουλτούρες, το παιδί σας θα χρειαστεί τη στήριξή σας για να βαδίσει με ασφάλεια στο σύνθετο κοινωνικό κόσμο.
Στη συνέχεια ακολουθούν έξι συμβουλές, για να ενθαρρύνετε το παιδί σας να αναπτύξει τις κοινωνικές ικανότητες που χρειάζεται:
- Υιοθετήστε καλές κοινωνικές δεξιότητες από μικρή ηλικία. Εστιάστε από πολύ νωρίς στις κοινωνικές δεξιότητες του παιδιού σας. Οι κοινωνικές δεξιότητες του παιδιού σας έχουν μεγαλύτερη σημασία για τη μελλοντική του ευτυχία σε σχέση με τις διανοητικές του δεξιότητες.
- Ενθαρρύνετε και υποστηρίξτε τις φιλίες του παιδιού σας. Συζητήστε μαζί με το παιδί σας για τους φίλους του και δημιουργείστε ευκαιρίες για να παίξει μαζί τους. Είναι πολύ πιθανό και ανθρώπινο κάποια στιγμή οι φιλίες αυτές να πληγούν, όμως δεν σημαίνει ότι πρέπει να τελειώσουν. Εδώ είναι που το παιδί χρειάζεται την βοήθεια σας έτσι ώστε να διαχειριστεί τα θέματα που προκύπτουν.
- Εσείς είστε το μοντέλο του παιδιού σας! Η δική σας συμπεριφορά προς το παιδί, αποτελεί μοντέλο για τη δική του συμπεριφορά προς τους άλλους. Προσέξτε να μην κάνετε κριτική στο παιδί σας μπροστά από άλλους ανθρώπους, ακόμη και φίλους του. Εάν χρειάζεται να κάνετε μια παρέμβαση και να μιλήσετε στο παιδί σας και τους φίλους του για τον τρόπο που συμπεριφέρονται μεταξύ τους, προσπαθήστε να το κάνετε με ένα τρόπο διακριτικό έτσι ώστε να ξεπεράσουν τις πιθανές δυσκολίες και να συνεχίζουν να παίζουν μαζί.
- Διδάξτε στο παιδί σας ότι οι άνθρωποι είναι σημαντικοί. Δείξτε στο παιδί από μικρή ηλικία πως να σέβεται τους άλλους μέσα από τη δική σας συμπεριφορά. Επαινέστε το παιδί σας όταν οι πράξεις του καταδεικνύουν σεβασμό προς τους άλλους. Βοηθήστε το να σκέφτεται πως να επιλύει τα προβλήματα με τους συμμαθητές του και μην επιτρέπετε στο παιδί σας να επιδεικνύει ασέβεια, σκόπιμα ή μη, σε άλλους ανθρώπους.
- Μάθετε στο παιδί σας να εκφράζει τις ανάγκες του χωρίς να επιτίθεται. Για παράδειγμα αντί να πει «Είσαι κακός!» σε κάποιον που πήρε τη σειρά του, μπορεί να πει «Δεν μου αρέσει που μπήκες μπροστά μου με αυτό τον τρόπο». Για παράδειγμα αντί να πει «Κρατάς τη μπάλα επίτηδες και δεν με αφήνεις να παίξω» μπορεί να πει «Θέλω να παίξω και εγώ με τη σειρά μου».
- Βοηθήστε το παιδί σας να «επουλώνει» τις σχέσεις που φθείρονται. Όλες οι ανθρώπινες σχέσεις αντιμετωπίζουν συγκρούσεις και σκαμπανεβάσματα, και τα παιδιά ακόμη μαθαίνουν πως να διαχειρίζονται τη σύγκρουση. Ενθαρρύνετε τα παιδιά σας πρώτα να προσπαθούν να ηρεμήσουν σε τέτοιες περιστάσεις. Μάθετε τα παιδιά μέσα από τη δική σας συμπεριφορά πως να απολογούνται, χωρίς όμως να μετατρέψετε την απολογία σε τιμωρία. Η ικανότητα να απολογούμαστε αποτελεί μια σημαντική δεξιότητα για τη φιλία. Χρειάζεται όμως προσοχή, καθώς μια απολογία την οποία δεν αισθανόμαστε και είναι ανώριμη μπορεί να λειτουργήσει αντίστροφα και να φέρει αντίθετα αποτελέσματα στις σχέσεις μας.
Ως γονείς, κάθε στιγμή «διδάσκετε» στο παιδί σας πως είναι να είναι άνθρωπος μέσα από το δικό σας εαυτό, τη δική σας διάθεσή, τις δικές σας αντιδράσεις, την έκφραση του προσώπου και τις πράξεις σας. Αυτά τα στοιχεία είναι σημαντικά αφού επηρεάζουν και καθορίζουν τα παιδιά σε μεγάλο βαθμό, και κάθε γονιός είναι καλό να τα προσέξει.
Παράλληλα, κάθε παιδί έρχεται στον κόσμο με τις δικές του δυνατότητες και αδυναμίες. Αγκαλιάστε τες και παραμείνετε συνοδοιπόρος δίπλα στο παιδί σας, έτσι ώστε να το ενθαρρύνετε να αναπτύξει όλο του το δυναμικό και να γίνει το κοινωνικά έξυπνο παιδί που μπορεί γίνει.