Πυρετοφοβία γονιών και ιατρών: τι κάνουμε σωστά και τι λάθος;

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο πυρετός προκαλεί ιδιαίτερο άγχος στους γονείς.  Αποτελεί την κύρια αιτία προσέλευσης των παιδιών στα ιατρεία των παιδιάτρων ή στα τμήματα των  πρώτων βοηθειών.

Ο Schmitt BD χρησιμοποίησε για πρώτη φορά το όρο πυρετοφοβία το 1980 σε ένα άρθρο του που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό American Journal of Diseases in Childhood. Συγκεκριμένα έγραφε: «Πολλοί γονείς ανησυχούν αδικαιολόγητα όταν το παιδί τους έχει πυρετό που φθάνει μέχρι τους 38.9 ^ο κελσίου».  Την υπερβολική αυτή ανησυχία την ονόμασε πυρετοφοβία. Από τότε έχουν χρησιμοποιηθεί στη βιβλιογραφία διάφοροι ορισμοί για τη πυρετοφοβία. Οι ορισμοί που χρησιμοποιούνται πιο συχνά είναι οι εξής δυο:

• Φόβος για τον πυρετό που σχετίζεται με πολλές παρανοήσεις σχετικά με τη διαχείρισή του αλλά και τον ρόλο του στην ασθένεια που τον προκαλεί.
• Μη ρεαλιστικές ανησυχίες για τον πυρετό.

Τι είναι αυτό που προκαλεί την πυρετοφοβία στους γονείς;

Τέσσερεις σημαντικοί παράγοντες συμβάλλουν στην ενίσχυση του φόβου των γονιών για το πυρετό.

1. Οι γονείς δεν είναι σωστά ή αρκετά ενημερωμένοι για το ρόλο του πυρετού στην ασθένεια που τον προκαλεί και τους τρόπους αντιμετώπισης του.
2. Σημαντικό ρόλο παίζουν οι γνώσεις, η στάση και οι πρακτικές που ακολουθούν οι επαγγελματίες υγείας σε σχέση με την αντιμετώπιση του πυρετού.
3. Ο ρόλος των φαρμακευτικών εταιρειών.
4. Οι αντιλήψεις που μεταφέρονται από γενιά σε γενιά.

Οι γνώσεις και η στάση των γονιών σε σχέση με το πυρετό

Δυστυχώς πολλοί γονείς πιστεύουν ότι ο πυρετός είναι ένα κακό σημάδι της ασθένειας. Μάλιστα κάποιοι από αυτούς θεωρούν ότι ο πυρετός αποτελεί από μόνος του ασθένεια και δεν μπορούν να αντιληφθούν ότι αποτελεί απλά το σύμπτωμα μιας υποκείμενης ασθένειας. Θεωρούν ότι αν δεν ελέγξουν το πυρετό με αντιπυρετικά τότε η θερμοκρασία του παιδιού τους θα ανεβαίνει ανεξέλεγκτα και μπορεί να οδηγήσει ακόμα και στο θάνατο.  Οι γονείς έχουν ελάχιστες ή καθόλου γνώσεις σε σχέση με την παθοφυσιολογία του πυρετού αλλά και για τον ευεργετικό του ρόλο στη πορεία της ασθένειας που προκαλεί τον πυρετό. Γιατί όμως οι γονείς έχουν φτωχές ή καθόλου γνώσεις σε σχέση με το πυρετό και για πο     ιο λόγο ακολουθούν λάθος πρακτικές σε σχέση με τη διαχείριση του πυρετού; Οι γονείς εμπιστεύονται τους παιδιάτρους των παιδιών τους και επηρεάζονται άμεσα από τις γνώσεις, τη στάση και τις πρακτικές που ακολουθούν οι ίδιοι οι παιδίατροι.

Γνώσεις, στάση και οι πρακτικές των επαγγελματιών υγείας σε σχέση με την αντιμετώπιση του πυρετού.

Δυστυχώς, ένας σημαντικός αριθμός παιδίατρων έχει λανθασμένες γνώσεις σε σχέση με το πυρετό. Μελέτη που διεξάχθηκε στην Μασαχουσέτη της Αμερικής έδειξε ότι τα δυο τρίτα των παιδιάτρων πίστευαν ότι  ο πυρετός είναι επικίνδυνος στα παιδιά με πυρετικούς σπασμούς. Μάλιστα κάποιοι δήλωσαν ότι αν ο πυρετός ξεπεράσει τους 40^ο βαθμούς κελσίου τότε μπορεί να προκληθεί βλάβη στο εγκέφαλο ή μπορεί ακόμα να οδηγήσει και στο θάνατο.

Είμαστε όλοι μάρτυρες της πρακτικής της εναλλαγής των αντιπυρετικών  που ακολουθεί η πλειοψηφία των παιδιάτρων  σε σχέση με την αντιμετώπιση του πυρετού. Δυστυχώς παρά το γεγονός ότι η πλειοψηφία των παιδιάτρων γνωρίζει ότι τα αντιπυρετικά το μόνο που κάνουν είναι να ανακουφίζουν τα παιδιά από το σύμπτωμα του πυρετού εντούτοις εξακολουθούν να συνταγογραφούν αντιπυρετικά σε όλα σχεδόν τα παιδιά με πυρετό και μάλιστα να συστήνουν την χρησιμοποίηση δυο ή περισσοτέρων αντιπυρετικών (ταυτόχρονη χορήγηση τους ή εναλλαγή αντιπυρετικών) για τη καλύτερη αντιμετώπιση του πυρετού. Η εναλλαγή των αντιπυρετικών αποτελεί δυστυχώς ένα παγκόσμιο φαινόμενο και η πρακτική αυτή συστήνεται από την συντριπτική πλειοψηφία των παιδιάτρων (50% μέχρι και το 97% των παιδιάτρων ανάλογα με τη χώρα). 

Η εναλλαγή των αντιπυρετικών αυξάνει κάθετα την πυρετοφοβία γιατί απλά περνά το μήνυμα στους γονείς ότι είναι σημαντικό να ελεγχθεί ο πυρετός με αντιπυρετικά.

Tαυτόχρονη χορήγηση αντιπυρετικών και εναλλαγή αντιπυρετικών

H χορήγηση των αντιπυρετικών στα παιδιά γίνεται για να βελτιώσει τη διάθεση των παιδιών και όχι για να πετύχει πτώση της θερμοκρασίας του σώματος.

Η ιβουπροφαίνη και η παρακεταμόλη είναι τα αντιπυρετικά που μπορούν να χρησιμοποιηθούν στα παιδιά σύμφωνα με τα μέχρι τώρα δεδομένα ασφάλειας και αποτελεσματικότητας των δύο φαρμάκων. Σύμφωνα με πρόσφατη συστηματική ανασκόπηση, η αποτελεσματικότητα  των δύο αντιπυρετικών είναι η ίδια όσον αφορά την αντιπυρετική δράση. Μελέτες επίσης περιγράφουν το ίδιο προφίλ ασφάλειας των δύο φαρμάκων. Σύμφωνα με τις υπάρχουσες μέχρι τώρα κατευθυντήριες οδηγίες αντιμετώπισης του πυρετού η επιλογή του φαρμάκου βασίζεται σε εξατομικευμένα κριτήρια και συγκεκριμένα στην ηλικία του παιδιού, τις συνυπάρχουσες κλινικές καταστάσεις και τη συγχορήγηση άλλων φαρμάκων.

Αντικείμενο συζήτησης όσον αφορά την αντιπυρετική θεραπεία αποτελεί η ταυτόχρονη χορήγηση αντιπυρετικών και η εναλλαγή των αντιπυρετικών. Η συνδυασμένη (combined) θεραπεία με αντιπυρετικά ορίζεται ως η ταυτόχρονη χορήγηση δύο αντιπυρετικών ενώ η εναλλαγή (altering) χορήγησης αντιπυρετικών συνίσταται στη χορήγηση των δύο φαρμάκων σε διαφορετικές χρονικές στιγμές στη διάρκεια της ημέρας.  Σύμφωνα με επιδημιολογικές μελέτες οι δύο αυτές  πρακτικές υιοθετούνται σε μεγάλο βαθμό από παιδιάτρους, νοσηλεύτριες, φαρμακοποιούς και φροντιστές παιδιών. Συγκεκριμένα σημαντικό ποσοστό παιδιάτρων προτείνουν αυτές τις πρακτικές: στην Ελβετία (65%), τις ΗΠΑ (50%), στην Τουρκία (91%) και στην Ισπανία (69%). 

Οι κύριοι προβληματισμοί που αναδύονται από τη ταυτόχρονη χορήγηση αντιπυρετικών και την εναλλαγή των αντιπυρετικών είναι οι ακόλουθοι:

• Δεν έχει αποδειχθεί αν υπερτερούν της μονοθεραπείας όσον αφορά τη βελτίωση της διάθεσης και της γενικής κατάστασης του παιδιού.
• Υπάρχει ο κίνδυνος δοσολογικών σφαλμάτων (υπερδοσολογίας ή μη επαρκούς δοσολογίας από τους φροντιστές του παιδιού).
• Οι πρακτικές αυτές προκύπτουν από την πυρετοφοβία των γονιών αλλά και των παιδιάτρων και παράλληλα φαίνεται να ενισχύουν / ανατροφοδοτούν την πυρετοφοβία.
• Ελλοχεύουν ανησυχίες όσον αφορά τη νεφροτοξικότητα και την ηπατοτοξικότητα των φαρμάκων απόρροια της συνέργειας των μεταβολιτών τους.

Οι δύο πιο πάνω πρακτικές αντιμετώπισης του πυρετού δεν προτείνονται από τις περισσότερες διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες αντιμετώπισης του πυρετού με εξαίρεση τις οδηγίες του Ηνωμένου Βασίλειου (UK-NICE) και της Νότιας Αυστραλίας (South Australian CPGs). Συγκεκριμένα οι δύο τελευταίες προτείνουν την εναλλαγή χορήγησης αντιπυρετικών εάν η δυσφορία του παιδιού επιμένει ή υποτροπιάζει μετά τη χορήγηση του ενός είδους αντιπυρετικού. Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες του Καναδά, της Ιταλίας, της Νέας Ζηλανδίας και της Νότιας Αφρικής οι πρακτικές αυτές δεν προτείνονται να ακολουθούνται σε καμία περίπτωση στην αντιμετώπιση του πυρετού.

Όσον αφορά τις οδηγίες των ΗΠΑ τονίζεται ότι δεν υπάρχουν επαρκή βιβλιογραφικά δεδομένα που να υποστηρίζουν ή να αναιρούν τις δύο αυτές πρακτικές. Ωστόσο οι παιδίατροι που τις προτείνουν θα πρέπει να δίνουν σαφείς οδηγίες στους γονείς για το είδος του φαρμάκου, τη δόση και το μεσοδιάστημα χορήγησης των φαρμάκων.  Παράλληλα οι παιδίατροι οφείλουν να ενημερώσουν με σαφήνεια και ξεκάθαρα τους γονείς ότι ο λόγος που χορηγούνται τα αντιπυρετικά φάρμακα είναι για να βελτιώσουν τη διάθεση του παιδιού και όχι για να προκαλέσουν πτώση του πυρετού. Οι πιο πάνω Διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες συνοψίζονται στον πίνακα 1.

Η πιο πρόσφατα δημοσιευμένη  (Ιούνιος  2019) ανάλυση μελετών με στόχο να συγκρίνει την αποτελεσματικότητα και ασφάλεια των δύο αυτών πρακτικών σε σχέση με τη μονοθεραπεία στην αντιμετώπιση του πυρετού στα παιδιά,  έρχεται σε ομοφωνία με την πλειονότητα των διεθνών κατευθυντήριων οδηγιών για τις δύο πιο πάνω πρακτικές. Παρά το γεγονός ότι η συνδυασμένη χορήγηση και η εναλλαγή χορήγησης αντιπυρετικών βρέθηκε να είναι ελαφρώς πιο αποτελεσματικές στη πτώση της θερμοκρασίας του σώματος εντούτοις το όφελος αυτό στερείται κλινικής σημασίας. Το συμπέρασμα που εξάχθηκε από την ανάλυση πολλών τυχαιοποιημένων μελετών είναι ότι δεν υπάρχουν επαρκή βιβλιογραφικά δεδομένα που να υποστηρίζουν το όφελος της συνδυασμένης αντιπυρετικής αγωγής ή της εναλλαγής χορήγησης αντιπυρετικών σε σχέση με τη μονοθεραπεία όσον αφορά την αντιμετώπιση παιδιών με πυρετό.

Συμπερασματικά τα σημερινά δημοσιευμένα δεδομένα δεν ενισχύουν σε καμία περίπτωση την ταυτόχρονη χορήγηση αντιπυρετικών αλλά ούτε και την εναλλαγή των αντιπυρετικών στην αντιμετώπιση του πυρετού στα παιδιά.

Πίνακας 1:   Κατευθυντήριες οδηγίες αντιμετώπισης του πυρετού

√: συμφωνώ, X: διαφωνώ, -:δεν διευκρινίζεται η ηλικία , ΔΕ: Δεν αναφέρεται

1. Δεν υπάρχουν επαρκή βιβλιογραφικά δεδομένα να υποστηρίζουν ή να αναιρούν την ταυτόχρονη χορήγηση 2 αντιπυρετικών (combination) στα παιδιά.
2.  Η εναλλαγή χορήγησης (alternating) αντιπυρετικών μπορεί να αποτελέσει πρακτική εάν η δυσφορία του παιδιού επιμένει ή υποτροπιάζει.
3. Δεν ενδείκνυται η εναλλαγή χορήγησης  παρακεταμόλης και ιβουπροφαίνης καθώς αυτή η πρακτική μπορεί να οδηγήσει σε δοσολογικά σφάλματα.

Οι φαρμακευτικές εταιρείες μπορεί να επηρεάσουν τους γονείς

Όπως γνωρίζετε τα αντιπυρετικά φάρμακα μπορεί να χορηγηθούν από το φαρμακείο ή σε πολλές χώρες από πολυκαταστήματα χωρίς ιατρική συνταγή. Οι φαρμακευτικές εταιρείες εκμεταλλεύονται αυτό το γεγονός και δημιουργούν διαφημιστικά σλόγκαν που απευθύνονται στους γονείς όπως τα πιο κάτω:

« Αν αγαπάς το παιδί σου ανακούφισε το με αυτό το φάρμακο».

« Αν ενδιαφέρεσαι για το παιδί σου χρησιμοποίησε αυτό το φάρμακο για να ανακουφιστεί γρήγορα από το πυρετό».

Οι γονείς πιστεύουν ότι με το να μειώσουν τη θερμοκρασία του σώματος (χορηγώντας κάποιο αντιπυρετικό) βοηθούν και στην ανάρρωση του παιδιού τους από την ασθένεια. Στη πραγματικότητα όμως το αντιπυρετικό απλά βοηθά στην ανακούφιση από το πόνο και σε μερικές περιπτώσεις τα παιδιά αισθάνονται πιο ευχάριστα από τη πτώση της θερμοκρασίας.

Οι αντιλήψεις που μεταφέρονται από γενιά σε γενιά.

Το 19^ο αιώνα ο Γάλλος φυσιολόγος Claude Bernhard παρατήρησε ότι η ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματος ρυθμίζεται από το οργανισμό χρησιμοποιώντας μηχανισμούς παραγωγής ή απώλειας θερμοκρασίας.  Σε πειράματα σε ζώα ανέδειξε ότι αν η θερμοκρασία του σώματος αυξηθεί πάνω από 6^ο κελσίου τότε το ζώο μπορεί να πεθάνει. Συμπέρανε λοιπόν ότι ο πυρετός μπορεί να προκαλέσει βλάβες στο ανθρώπινο σώμα και ήταν μια πολύ χρήσιμη τοποθέτηση για τα αντιπυρετικά που άρχισαν να χρησιμοποιούνται μερικά χρόνια αργότερα. Ο καναδός γιατρός William Osler που έζησε και αυτός το 19^ο αιώνα, και ήταν ένας από τους ιδρυτές του νοσοκομείου Johns Hopkins Hospital στην Αμερική, δήλωσε πως η ανθρωπότητα έχει τρείς εχθρούς: Το πυρετό, τη πείνα και το πόλεμο αλλά κατά τη γνώμη του ο μεγαλύτερος εχθρός ήταν ο πυρετός.

Αντιλαμβάνεστε λοιπόν ότι τέτοιου είδους τοποθετήσεις από διάσημους επιστήμονες μπορούσαν εύκολα να διαμορφώσουν τη στάση και τις πρακτικές τόσο των γονιών όσο και των επαγγελματιών υγείας.

Μπορεί ο πυρετός να είναι καταστροφικός για το ανθρώπινο οργανισμό;

Η απάντηση είναι σαφώς όχι, με εξαίρεση την νοσολογική οντότητα που ονομάζεται υπερθερμία. Ο πυρετός από μόνος του είναι ένα σύμπτωμα μιας υποκείμενης ασθένειας. Η θερμοκρασία του σώματος ρυθμίζεται από το υποθάλαμο και δεν αυξάνεται ανεξέλεγκτα.  Η νοσηρότητα ή θνησιμότητα δεν σχετίζονται με το πυρετό αλλά με το υποκείμενο νόσημα.

Μπορεί ο πυρετός να είναι χρήσιμος για το ανθρώπινο οργανισμό;

Η απάντηση είναι σαφώς ναι.  Έχει τεκμηριωθεί ότι η αυξημένη θερμοκρασία του σώματος αναστέλλει την ανάπτυξη των μικροβίων και το πολλαπλασιασμό των ιών. Ο πυρετός ενισχύει τη δραστηριότητα της ιντελευκίνης-1 (IL-1), των Τ-βοηθητικών κυττάρων και τη σύνθεση ανοσοσφαιρινών. Η κινητικότητα και φαγοκυτταρική ικανότητα των πολυμορφοπύρηνων κυττάρων είναι σαφώς μεγαλύτερη σε θερμοκρασίες μεγαλύτερες των 40^ο κελσίου.  Επίσης, η δραστηριότητα της ιντερφερόνης ενισχύεται σε θερμοκρασίες μεγαλύτερες των 40^ο  κελσίου. 

Η χρησιμότητα του πυρετού δεν έχει αποδειχθεί μόνο σε πειραματικό επίπεδο αλλά και στους ίδιους τους ανθρώπους.  Μελέτη στην Ιαπωνία ανέδειξε ότι η συχνή χορήγηση αντιπυρετικών στα παιδιά με βακτηριακή λοίμωξη οδηγούσε στην επιδείνωση της ασθένειας.  Φινλανδική μελέτη που περιέλαβε 102 παιδιά απέδειξε την αρνητική συσχέτιση μεταξύ του ύψους του πυρετού και της διάρκειας της απέκκρισης του μικροοργανισμού.  Σε παιδιά με πνευμονία ή σηψαιμία βρέθηκε ότι η χαμηλή θερμοκρασία του σώματος συνδεόταν με μεγαλύτερη θνησιμότητα.  Εθελοντές που μολύνθηκαν με ρινοϊούς βρέθηκε ότι  τα αντιπυρετικά συνδέθηκαν με μειωμένη αντισωματική ανταπόκριση, εντονότερα συμπτώματα και μεγαλύτερη ιοφορεία.

Πώς ένας παιδίατρος διαχειρίζεται ένα παιδί με πυρετό;

Ο πυρετός στα παιδιά συνήθως οφείλεται σε ασθένειες που δεν χρειάζονται κάποια θεραπεία (κυρίως ιογενείς λοιμώξεις). Ωστόσο, σε μικρό αριθμό περιπτώσεων μπορεί να είναι ένα σύμπτωμα μιας πιο σοβαρής υποκείμενης ασθένειας, όπως σοβαρές βακτηριακές ή διεισδυτικές λοιμώξεις. Γι’ αυτό λοιπόν το πρώτο βήμα που χρειάζεται να κάνει ο παιδίατρος είναι να αποφασίσει συναξιολογώντας το ιστορικό, την αντικειμενική εξέταση και το εργαστηριακό έλεγχο (όπου έχει ζητηθεί) αν το συγκεκριμένο παιδί μπορεί να πάσχει από κάποια σοβαρή βακτηριακή ή διεισδυτική λοίμωξη. Σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να σιγουρευτεί ότι το παιδί αντιμετωπίζεται με τον ενδεδειγμένο τρόπο (πχ νοσηλεία στο νοσοκομείο, χορήγηση αντιβίωσης κτλ.).  Όταν αποκλειστούν οι σοβαρές ασθένειες τότε θα πρέπει να εκπαιδεύσει τους γονείς για τον πυρετό και τον τρόπο αντιμετώπισής του.

Εκπαίδευση των γονιών σε σχέση με το πυρετό

Η εκπαίδευση / ενημέρωση των γονιών σε σχέση με το πυρετό αποτελεί και την καλύτερη αντιμετώπιση του πυρετού. Ο παιδίατρος θα πρέπει να περάσει στους γονείς τα πιο κάτω ξεκάθαρα μηνύματα:

• Ο πυρετός αποτελεί τη φυσιολογική αντίδραση του οργανισμού σε οποιαδήποτε λοίμωξη.
• Ο πυρετός αποτελεί το πρώτο μηχανισμό άμυνας εναντίον της λοίμωξης.
• Ο πυρετός ελέγχεται πολύ καλά από τον εγκέφαλο (υποθάλαμο) και δεν μπορεί να ανεβαίνει ανεξέλεγκτα.
• Δίνουμε αντιπυρετικά στα παιδιά όχι με στόχο να έχουν φυσιολογική θερμοκρασία αλλά με στόχο να τα κάνουμε να αισθάνονται καλύτερα. Το πιο σημαντικό είναι το πως αισθάνονται ή το πως φαίνονται τα παιδιά (δεν έχουν όρεξη να παίξουν ή να φάνε, είναι μίζερα, κ.τ.λ) παρά το ύψος της θερμοκρασίας.
• Τα αντιπυρετικά έχουν πιθανές επιπλοκές και πρέπει να χρησιμοποιούνται με προσοχή, στη σωστή δοσολογία και μόνο όταν πραγματικά τα χρειάζεται το παιδί.
• Η παρακεταμόλη είναι το πιο παλαιό και το πιο συχνά χρησιμοποιούμενο αντιπυρετικό και είναι προς το παρόν το αντιπυρετικό πρώτης επιλογής.  
• Ο πυρετός δεν μπορεί από μόνος του να προκαλέσει εγκεφαλική βλάβη.
• Ο πυρετός δεν ευθύνεται για τους πυρετικούς σπασμούς και ο έλεγχος του με αντιπυρετικά δεν μπορεί να περιορίσει τα επεισόδια των πυρετικών σπασμών.

Πότε θα ήταν χρήσιμο να χορηγείται αντιπυρετικό στα παιδιά

1. Όταν το παιδί παρουσιάζει ένα από τα εξής συμπτώματα: πόνος, δυσφορία, παραλήρημα, υπερβολικό λήθαργο. Τα αντιπυρετικά στις πιο πάνω περιπτώσεις χρησιμεύουν για να βελτιώσουν την ευεξία του παιδιού, επιτρέποντας στο παιδί να παίρνει υγρά.  
2. Σε καταστάσεις όπου έχουμε αυξημένο ρυθμό μεταβολισμού, όπως για παράδειγμα εγκαύματα, καρδιοναπνευστικά νοσήματα, υποσιτισμένα παιδιά ή παιδιά μετά από κάποιο χειρουργείο.
3. Τα παιδιά που βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο για υποξεία λόγω αναπνευστικής νόσου, όπως για παράδειγμα τα παιδιά με βρογχιολίτιδα. Ο πυρετός σε αυτές τις περιπτώσεις μπορεί να αυξήσει τις ανάγκες σε οξυγόνο και να επιδεινώσει την αναπνευστική νόσο.
4. Παιδιά που έχουν πυρετό πάνω από 40^ο βαθμούς κελσίου. Παρά το γεγονός ότι αυτά τα παιδιά δεν έχουν ενδελεχώς μελετηθεί εντούτοις ο ψηλός πυρετός αυξάνει τη πιθανότητα αφυδάτωσης και παραληρήματος. 

Συμπερασματικά

Η πλειοψηφία των παιδιών με πυρετό δεν έχουν ένδειξη χορήγησης αντιπυρετικού. Αν πραγματικά πιστεύουμε ότι ο ρόλος του παιδιάτρου είναι η προστασία της υγείας των παιδιών, τότε είναι καιρός να ακολουθήσουμε τις βιβλιογραφικά τεκμηριωμένες αποδείξεις που αφορούν τη χορήγηση αντιπυρετικών στα παιδιά. Χωρίς αμφιβολία στην αρχή θα χρειαστούμε πολύτιμο χρόνο για να κουβεντιάσουμε με τους φοβισμένους γονείς, που για ολόκληρες γενεές ακολουθούν άλλη πρακτική σε σχέση με τη χορήγηση των αντιπυρετικών.  Με τη πάροδο όμως του χρόνου, αφού πρώτα εμπεδώσουμε εμείς οι ίδιοι οι επαγγελματίες υγείας τις καινούργιες πρακτικές, θα πειστούν και οι ίδιοι οι γονείς, γιατί χωρίς καμία αμφιβολία οι γονείς αγωνιούν για την υγεία των παιδιών τους και επηρεάζονται άμεσα από τους επαγγελματίες υγείας.

Έχει τεκμηριωθεί βιβλιογραφικά ο θετικός ρόλος του πυρετού στη καταπολέμηση της λοίμωξης. Αν εμείς οι επαγγελματίες υγείας επικεντρωνόμαστε στη καταπολέμηση του πυρετού τότε απλά αυξάνουμε τη πυρετοφοβία δίνοντας την εντύπωση στους γονείς ότι ο πυρετός μπορεί να κάνει κακό στο παιδί τους.