Κατσικίσιο γάλα για βρέφη και παιδιά

Ήρθε η ώρα να γίνετε γονείς και σίγουρα επιθυμείτε το καλύτερο για τα παιδιά σας.  Αναρωτιέστε πολλές φορές πιο είναι το ιδανικότερο γάλα για να δώσετε στα παιδιά σας. Η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας και όλοι οι διεθνείς οργανισμοί που ασχολούνται με τη διατροφή προτείνουν ότι η ιδανικότερη τροφή για τα βρέφη κάτω των 6 μηνών είναι ο μητρικός θηλασμός.  Στη συνέχεια ο μητρικός θηλασμός, το ιδανικότερο θα ήταν να συνεχιστεί μέχρι την ηλικία των δύο ετών ταυτόχρονα με τη χορήγηση στερεών τροφών.

Βέβαια υπάρχουν περιπτώσεις που η μητέρα δεν επιθυμεί να θηλάσει ή σπάνια υπάρχει σοβαρός ιατρικός λόγος από την πλευρά της μητέρας ή του παιδιού που καθιστά αδύνατο το θηλασμό.  Σε τέτοιες περιπτώσεις υπάρχουν ειδικά σχεδιασμένες φόρμουλες γάλακτος σε μορφή σκόνης που καλύπτουν τις διατροφικές ανάγκες των βρεφών (κάτω του ενός έτους) και των παιδιών. Οι πιο συχνά χρησιμοποιούμενες φόρμουλες παρασκευάζονται από πρωτεΐνες που προέρχονται από γάλα αγελάδος. Τα τελευταία χρόνια έχουν σχεδιαστεί φόρμουλες από πρωτεΐνες του κατσικίσιου γάλακτος που έχουν λάβει έγκριση από διεθνείς Οργανισμούς Ασφάλειας τροφίμων.  Σε περιπτώσεις σπάνιων μεταβολικών διαταραχών ή αλλεργίας στο γάλα της αγελάδος ή της κατσίκας υπάρχουν ειδικά σχεδιασμένες φόρμουλες που θα σας συστήσει ο παιδίατρός σας αναλόγως της κάθε περίπτωσης.  

Από ποια ηλικία μπορεί το παιδί μου να λαμβάνει κατσικίσιο γάλα;

Τα τελευταία χρόνια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την ασφάλεια τροφίμων έχει δημοσιεύσει επίσημη θέση για την καταλληλόλητα των πρωτεϊνών του κατσικίσιου γάλακτος για σύνθεση φόρμουλας σε μορφή σκόνης σύμφωνα με συγκεκριμένα κριτήρια (Directive 2006/141/EC. © European Food Safety Authority, 2012 https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.2903/j.efsa.2012.2603). Επομένως κυκλοφορούν στο εμπόριο ειδικές φόρμουλες από κατσικίσιο γάλα για βρέφη μικρότερα του έτους. Δεν συστήνεται να δίνεται νωπό κατσικίσιο γάλα σε παιδιά κάτω του ενός έτους γιατί μελέτες έχουν δείξει ότι μπορεί να προκαλέσει σοβαρές ηλεκτρολυτικές διαταραχές και μεγαλοβλαστική αναιμία λόγω της χαμηλής περιεκτικότητας σε φυλλικό οξύ.

Για τα νήπια άνω του ενός έτους μπορείτε να δώσετε κατσικίσιο γάλα αρκεί να ελέγχετε την ετικέτα να έχει τα πιο κάτω χαρακτηριστικά:

• Να είναι παστεριωμένο – δηλαδή επεξεργασμένο κατάλληλα έτσι έστω να είναι ελεύθερο μικροβίων.
• Να είναι εμπλουτισμένο με θρεπτικά συστατικά που περιλαμβάνουν βιταμίνες και ιχνοστοιχεία και ειδικά βιταμίνη D και φυλλικό οξύ για να καλύπτονται οι ημερήσιες ανάγκες των παιδιών.

Υπάρχουν πλεονεκτήματα από τη χρήση κατσικίσιου γάλακτος;

Σύμφωνα με τα μέχρι τώρα επιστημονικά δημοσιευμένα στοιχεία το κατσικίσιο γάλα προσφέρει τα πιο κάτω διατροφικά οφέλη:

• Το κατσικίσιο γάλα προσφέρει καλύτερη βιοδιαθεσιμότητα του σιδήρου. Τι σημαίνει βιοδιαθεσιμότητα του σιδήρου;  Περισσότερο από 50% του σιδήρου που περιέχεται στο κατσικίσιο γάλα  απορροφάται από τον οργανισμό του παιδιού σε αντίθεση με το γάλα αγελάδας που απορροφάται μόνο το 13% του σιδήρου που περιέχεται.  Με απλά λόγια το παιδί λαμβάνει περισσότερο σίδηρο στον οργανισμό για την ίδια ποσότητα κατσικίσιου γάλακτος σε σχέση με αγελαδινό γάλα.
• Το PH (οξύτητα) του κατσικίσιου γάλακτος είναι παρόμοιο με το μητρικό γάλα.  Μερικές μελέτες έδειξαν ότι μειώνεται ο κίνδυνος  γαστρεντερικών λοιμώξεων λόγω της συγκεκριμένης οξύτητας που διαθέτει.
• Κάποιες μελέτες υποστηρίζουν ότι είναι πιο εύπεπτο γιατί οι πρωτεΐνες που περιέχει είναι λιγότερο πυκνές, περιέχει μικρότερα σφαιρίδια λίπους και παράλληλα μεγαλύτερο ποσοστό ινοσιτόλης, ουσίας που εμπλέκεται στο μεταβολισμό των λιπών.
• Μελέτες έχουν δείξει ότι το κατσικίσιο γάλα έχει αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες και ενισχύει την εντερική χλωρίδα λόγω των προ βιοτικών που περιέχει. Βέβαια οι φόρμουλες σχεδιασμένες για βρέφη από αγελαδινό γάλα εμπλουτίζονται επίσης με προβιοτικά.

Μπορεί ένα παιδί να παρουσιάσει αλλεργία στο κατσικίσιο γάλα;

Ναι τα παιδιά μπορεί να παρουσιάσουν αλλεργία στο κατσικίσιο γάλα και τα συμπτώματα είναι παρόμοια με την αλλεργία στο γάλα αγελάδας απλά εμφανίζονται συνήθως σε μεγαλύτερη ηλικία.

Σύμφωνα με τα υπάρχοντα επιστημονικά δεδομένα ένα παιδί μπορεί να έχει αλλεργία στο κατσικίσιο γάλα αλλά να μην έχει στο αγελαδινό.Το αντίθετο έχει αναφερθεί σε αρκετές περιπτώσεις.

Δεν υπάρχουν μέχρι τώρα επιστημονικά τεκμηριωμένα δεδομένα που να υποστηρίζουν ότι το κατσικίσιο γάλα προκαλεί λιγότερες αλλεργικές αντιδράσεις από το αγελαδινό.

Εάν το παιδί είναι αλλεργικό στο γάλα αγελάδας μπορεί να πάρει εναλλακτικάκατσικίσιο γάλα;

Η απάντηση είναι όχι. Δεν υπάρχουν επιστημονικά τεκμηριωμένα δεδομένα που καταδεικνύουν ότι ένα παιδί με αλλεργία στο αγελαδινό γάλα μπορεί να πάρει κατσικίσιο γάλα ως εναλλακτική επιλογή. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τα δύο είδη γαλάτων κατσικίσιο και αγελαδινό περιέχουν κοινά πρωτεϊνικά αντιγόνα.

Μπορούν τα παιδιά να καταναλώνουν κατσικίσιο τυρί ή γιαούρτι;

Ναι τα παιδιά μπορούν να καταναλώνουν κατσικίσιο γάλα ή τυρί μετά την ηλικία του ενός έτους.Είναι σημαντικό να ελέγχετε τις ετικέτες των τυριών και να αναζητάτε την ένδειξη ότι το γάλα είναι παστεριωμένο.

Συμπερασματικά τα βρέφη και παιδιά μπορούν να πάρουν με ασφάλεια κατσικίσιο γάλα σε φόρμουλα ειδικά σχεδιασμένη για την ηλικία τους σύμφωνα με τις Ευρωπαϊκές Οδηγίες της Επιτροπής Φαρμάκων πάντοτε κατόπιν συμβουλής του παιδιάτρου σας.

Το κατσικίσιο γάλα για βρέφη πρέπει να είναι ειδικά σχεδιασμένο σε σύσταση πρωτεϊνών, αμινοξέων, ιχνοστοιχείων και βιταμινών σύμφωνα με τις Ευρωπαϊκέςοδηγίες της ασφάλειας τροφίμων (compositional criteria of Directive 2006/141/EC.). Δε συστήνεται να δίνεται νωπό μη επεξεργασμένο κατσικίσιο γάλα σε παιδιά κάτω του ενός έτους λόγω σοβαρών επιπλοκών που έχουν αναφερθεί από τη χρήση του.