Χωρίς αμφιβολία την πρώτη φορά που θα δείτε το παιδί σας να κάνει ένα επεισόδιο κατακράτησης της αναπνοής θα πανικοβληθείτε. Δεν είναι καθόλου ευχάριστο να δει κάποιος το παιδί του να «μαυρίζει» και να χάνει τις αισθήσεις του. Σπάνια προσβάλλει βρέφη μικρότερα των έξι μηνών. Η συνηθέστερη ηλικία είναι δύο χρονών και συνήθως σταματά μετά την ηλικία των πέντε χρονών.
Τι είναι το σύνδρομο κατακράτησης της αναπνοής;
Είναι μια σχετικά συχνή κατάσταση αφού προσβάλλει περίπου πέντε στα εκατό παιδιά. Το επεισόδιο συμβαίνει συνήθως μετά από ένα ελαφρύ κτύπημα ή όταν δεν κάνουμε το χατίρι του μικρού παιδιού, οπότε αυτό ξεκινά να κλαίει και κρατάει την αναπνοή του.
Πόσες μορφές συνδρόμου κατακράτησης της αναπνοής υπάρχουν;
Α. Κυανή μορφή
Στη μορφή αυτή το παιδί κατά τη διάρκεια του κλάματος κοκκινίζει, μένει για λίγο χωρίς να αναπνέει και μαυρίζει το πρόσωπο του, ειδικά γύρω από το στόμα. Μπορεί να χάσει τις αισθήσεις του και σπάνια κατά την διάρκεια του επεισοδίου μπορεί το παιδί να παρουσιάσει σπασμούς. Το επεισόδιο διαρκεί πολύ λίγο και μετά το παιδί αισθάνεται κουρασμένο. Τα επεισόδια αυτά μπορεί να επαναληφθούν αρκετές φορές κατά την διάρκεια της μέρας ή και να συμβαίνουν μια φόρα κάθε τόσο.
Β. Ωχρή μορφή
Στη μορφή αυτή, η οποία είναι πιο σπάνια, το παιδί κλαίει για λίγο και στην συνέχεια γίνεται κάτωχρο και χάνει τις αισθήσεις του. Το παιδί μπορεί να υπερεκτείνει τον κορμό του και να πάρει το σχήμα του τόξου. Όπως και στην κυανωτική μορφή το παιδί μπορεί να παρουσιάσει σπασμούς. Μετά το επεισόδιο είναι συνήθως κουρασμένο και θέλει να κοιμηθεί.
Τι ευθύνεται για το σύνδρομο;
Δεν είναι γνωστό. Γνωρίζουμε όμως ότι τα παιδιά αυτά δεν πάσχουν από κάποιο σοβαρό νόσημα και δεν έχουν επιληψία. Ο γιατρός βέβαια θα πρέπει να αποκλείσει την επιληψία όταν θα πάρετε για πρώτη φορά το παιδί σας μετά από ένα τέτοιο επεισόδιο.
Πώς γίνεται η διάγνωση του συνδρόμου κατακράτησης της αναπνοής;
Δεν υπάρχει ειδική εξέταση που επιβεβαιώνει τη διάγνωση του συνδρόμου κατακράτησης της αναπνοής. Το κλειδί για τη διάγνωση είναι το λεπτομερές ιστορικό από την πλευρά των γονιών και ο αποκλεισμός άλλων καταστάσεων που μπορεί να δώσουν παρόμοια κλινική εικόνα από πλευράς του παιδιάτρου. Μερικές φορές είναι δύσκολο να ξεχωρίσεις το σύνδρομο από την επιληψία. Πολύ σημαντικό στοιχείο από το ιστορικό είναι ότι προηγείται του επεισοδίου έντονο κλάμα ή τραυματισμός, υπάρχει σαφής υπεροχή ψυχρού ή κυανού χρώματος στο σύνδρομο κατακράτησης της αναπνοής γεγονότα που δεν είναι χαρακτηριστικά της επιληπτικής κρίσης. Σε περιπτώσεις που υπάρχει σύγχυση η εξέταση που θα βοηθήσει είναι το video- ηλεκτροεγκεφαλογράφημα.
Επιπρόσθετα μπορεί να χρειαστεί να αποκλειστούν και άλλες καταστάσεις που οδηγούν σε παρόμοιου χαρακτήρα επεισόδια ειδικά εάν του επεισοδίου δεν προηγείται κάποιος εμφανής εκλυτικός παράγοντας. Τέτοιες καταστάσεις είναι διάφορες καρδιακές αρρυθμίες όπως το σύνδρομο μακρού QT.
Τέλος λόγω της συσχέτισης της σιδηροπενικής αναμίας με το σύνδρομο κατακράτησης της αναπνοής σε αρκετές μελέτες, ο έλεγχος της αιμοσφαιρίνης και της φεριτίνης του αίματος στα παιδιά που εμφανίζουν το σύνδρομο είναι δικαιολογημένος.
Ποια είναι η θεραπεία του συνδρόμου κατακράτησης της αναπνοής;
Δεν υπάρχει κάποια ειδική θεραπεία για το σύνδρομο. Σημαντικό στην αντιμετώπιση του συνδρόμου είναι η θεραπεία της σιδηροπενικής αναιμίας εάν υπάρχει. Σε σπάνιες περιπτώσεις όταν οι κρίσεις οδηγούν σε σοβαρή βραδυκαρδία ή ασυστολία ( δηλαδή πολύ χαμηλές σφύξεις της καρδιάς ή καθόλου σφύξεις) χορηγείται το φάρμακο ατροπίνη ή τοποθετείται βηματοδότης.
Ποια είναι η πρόγνωση του συνδρόμου κατακράτησης της αναπνοής στα παιδιά;
Η πρόγνωση είναι εξαιρετική. Η μέση ηλικία υποχώρησης των κρίσεων είναι τα 4 έτη και τα παιδιά δεν έχουν κάποιο νοητικό ή άλλο πρόβλημα.
Τι να κάνω όταν το παιδί μου παρουσιάζει ένα τέτοιο επεισόδιο;
ΝΑ ΜΗΝ ΠΑΝΙΚΟΒΛΗΘΕΙΤΕ. Δεν χρειάζεται ούτε νερό να ρίξετε στο πρόσωπο του παιδιού, ούτε να βάλετε το χέρι στο στόμα του, ούτε να του δώσετε το φιλί της ζωής. Δεν χρειάζεται να κάνετε τίποτε. Όταν το επεισόδιο τελειώσει τότε αφήστε το παιδί σας να ξεκουραστεί στο κρεβατάκι του και μην δείξετε ότι έχετε πανικοβληθεί και μην το κρατάτε συνέχεια στην αγκαλιά σας. Αφήστε του λίγο χρόνο να ξεκουραστεί μόνο στο κρεβατάκι. Τα επεισόδια αυτά θα τα συνηθίσετε αν το παιδί σας τα κάνει τακτικά, αργά ή γρήγορα. Εκείνο που έχει μεγαλύτερη σημασία είναι να μην έχετε άγχος καθόλη την διάρκεια της ημέρας «μήπως το παιδί κάνει τέτοιο επεισόδιο», οπότε η ζωή σας θα είναι δύσκολη και η συμπεριφορά σας απέναντι στο μωρό όχι η πιο ορθή. Γι αυτό να θυμάστε ότι οφείλεται να συμπεριφέρεστε στο παιδί με σύνδρομο κατακράτησης αναπνοής όπως και σε οποιοδήποτε άλλο φυσιολογικό παιδί.