Αμοιβάδωση στα παιδιά

Ιωάννα Σαουρή, Ειδικ. Παιδίατρος

Αμοιβάδωση στα παιδιά

Η αμοιβάδωση αποτελεί παγκόσμιο πρόβλημα και ειδικά στις αναπτυσσόμενες χώρες εξαιτίας φτωχών κοινωνικοοικονομικών συνθηκών και κακών συνθηκών υγιεινής.

Παρ’ όλα αυτά, τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί αύξηση των αναφερόμενων περιστατικών και στη χώρα μας λόγω της μετανάστευσης των πληθυσμών.

 

Τι είναι η αμοιβάδωση;

Αμοιβάδωση είναι η λοίμωξη από το πρωτόζωο Еntamoeba histolytica (ιστολυτική αμοιβάδα).

Η λοίμωξη τυπικά εντοπίζεται στο έντερο αλλά σπάνια μπορεί να εξαπλωθεί σε άλλα όργανα όπως το ήπαρ ή λιγότερα συχνά τους πνεύμονες, την καρδιά και τον εγκέφαλο.

 

Ποιος είναι ο κύκλος ζωής της αμοιβάδας;

Για να γίνει πιο εύκολα κατανοητή η μετάδοση της αμοιβάδωσης θα ήταν χρήσιμο να γνωρίσουμε τον κύκλο ζωής της αμοιβάδας, δηλαδή τα στάδια από τα οποία περνά για να μπορεί να επιβιώνει και να αναπαράγεται.

Ο κύκλος  ζωής της ιστολυτικής αμοιβάδας συνοπτικά περιγράφεται ως εξής:

1. Η αρχική της μορφή αποτελείται από ώριμες κύστεις οι οποίες είναι μολυσματικές. Με αυτό τον τρόπο η αμοιβάδα προστατεύεται από εξωτερικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες και μπορεί να επιβιώσει για εβδομάδες έως και μήνες έως ότου γίνει η κατάποση της από τον άνθρωπο μέσω του φαγητού ή του νερού.

2. Ακολουθεί η αποδόμηση των κύστεων στο λεπτό έντερο. Έτσι η κύστη «ανοίγει» και απελευθερώνει τους τροφοζωίτες που αποτελούν την ενεργή μορφή της αμοιβάδας.

3. Φτάνοντας πλέον οι τροφοζωίτες στο παχύ έντερο ξεκινούν να πολλαπλασιάζονται και να διεισδύουν στο βλεννογόνο του εντέρου προκαλώντας καταστροφή του ιστού του εντέρου.

4. Τέλος, οι τροφοζωίτες ξεκινούν να ενώνονται μεταξύ τους με σκοπό να δημιουργήσουν και πάλι κύστη ( προκύστηάωρη κύστη ώριμη κύστη) μέσα στην οποία θα εγκλειστούν με σκοπό να προστατευτούν μετά την αποβολή τους μέσω των κοπράνων.

Με την αφόδευση οι ώριμες πλέον κύστεις βρίσκονται στα κόπρανα όπου κάτω από ανθυγιεινές συνθήκες  διαβιώσης μπορεί να μεταφερθούν στο νερό ή στο φαγητό, το οποίο θα καταναλωθεί από τον άνθρωπο για να επαναληφθεί ο κύκλος ζωής τους.

 

Με ποιο τρόπο γίνεται η μετάδοση;

Η μετάδοση γίνεται μέσω της κοπρανοστοματικής οδού.

Η κατανάλωση νερού ή φαγητού επιμολυσμένου με τις κύστεις αμοιβάδας οδηγεί σε λοίμωξη.

Το άτομο το οποίο νοσεί από αμοιβάδωση αποβάλλει τις αμοιβαδικές κύστεις στα κόπρανα. Σε περίπτωση κακών συνθηκών υγιεινής (π.χ. ανεπαρκές πλύσιμο χεριών μετά τη χρήση τουαλέτας ) οι κύστεις μπορούν να καταλήξουν ξανά στο φαγητό ή στο νερό και να το επιμολύνουν. Έτσι η κατάποση του επιμολυσμένου φαγητού ή νερού εκ  νέου από τρίτο άτομο επεκτείνει την αλυσίδα μετάδοσης της λοίμωξης.

 

Τι συμπτώματα προκαλεί η αμοιβάδωση;

Πολλές φορές η αμοιβάδωση δεν προκαλεί συμπτώματα. Η ανάπτυξη συμπτωματολογίας από το άτομο που είναι φορέας της αμοιβάδας εξαρτάται από την ηλικία του, τη γενετική του ευαισθησία,  την κατάσταση του ανοσοποιητικού του συστήματος και το είδος της αμοιβάδας από την οποία έχει προσβληθεί.

Τα κυριότερα συμπτώματα είναι:

-μέτριου έως σοβαρού βαθμού διαρροϊκές κενώσεις με πρόσμειξη αίματος ή και βλέννας

-κοιλιακό άλγος

-απώλεια βάρους

-πυρετό

Σε ποιο σπάνιες περιπτώσεις η αμοιβάδωση μπορεί να εκδηλωθεί ως χρόνιο διαρροϊκό σύνδρομο με απώλεια βάρους και κοιλιακό άλγος και να μιμείται φλεγμονώδη νόσο του εντέρου.

 

Μπορούν οι αμοιβάδες να προκαλέσουν επιπλοκές;

Η μικρή ηλικία του ασθενή, η μακροχρόνια χρήση κορτικοστεροειδών, o υποσιτισμός και η συνύπαρξη κακοήθειας είναι ορισμένοι παράγοντες κινδύνου που προδιαθέτουν σε επιπλοκές οι οποίες είναι αρκετά σπάνιες. Τέτοιου είδους επιπλοκές είναι :

-ηπατικό απόστημα

-νέκρωση του εντέρου

-ορθοκολπικό συρίγγιο

-τοξικό μεγάκολο

 

Με ποιο τρόπο γίνεται η διάγνωση της αμοιβάδωσης;

Μετά από τη λήψη ιστορικού και τη φυσικήεξέταση του παιδιού σας από τον παιδίατρο του, θα σας ζητηθεί η λήψη δείγματος κοπράνων για μικροσκοπική εξέταση όπου μπορούν να ανιχνευθούν οι κύστεις. Επειδή η απέκκριση των κύστεων διαφέρει σε κάθε κένωση, καλό θα είναι ο έλεγχος να γίνει σε δύο διαφορετικά δείγματα κοπράνων που θα παρθούν σε δύο διαφορετικές μέρες, γιατί υπάρχει πιθανότητα ο μικροβιολόγος να μη καταφέρει να εντοπίσει τις κύστειςσε ένα και μόνο δείγμα κοπράνων.

Λιγότερο συχνά μπορεί να χρειαστούν αιματολογικές εξετάσεις για την ανίχνευση του είδους της αμοιβάδας ή αντιαμοιβαδικά αντισώματα τα οποία ανιχνεύονται περίπου την 5η-7η ημέρα της λοίμωξης. Επίσης σε περίπτωση αμφιβολίας ( για να αποκλειστούν άλλα νοσήματα ) ή για ν αποκλειστούν πιθανές επιπλοκές της νόσου πιθανόν να χρειαστεί κολονοσκόπηση, υπέρηχος ή αξονική τομογραφία κοιλίας.

Σημαντικό είναι εκτός από τον μικρό μας ασθενή, να σταλούν δείγματα κοπράνων από όλα τα μέλη της οικογένειας αφού η στενή επαφή και η κοινή χρήση τουαλέτας συμβάλλουν στην ευκολότερη μετάδοση της λοίμωξης.

 

Πώς θεραπεύεται η αμοιβάδωση;

Η σωστή θεραπεία της αμοιβάδωσης είναι σημαντική, ακόμα και σε ασυμπτωματικούς ασθενείς καθώς η ανεπαρκώς θεραπευθείσα αμοιβάδωση μπορεί να παραμείνει αδρανής για μεγάλο χρονικό διάστημα και να οδηγήσει σε επιπλοκές ή  σε διασπορά της λοίμωξης στα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας.

Το είδος της θεραπείας που θα επιλεχθεί εξαρτάται από την κατάσταση της υγείας του ασθενή και εάν έχει αναπτύξει ή όχι επιπλοκές. Συνήθως η χορήγηση Μετρονιδαζόλης από το στόμα για 10 μέρες είναι αρκετή.

Σε περίπτωση πολλαπλών διαρροϊκών κενώσεων κρίνεται απαραίτητη η ενδοφλέβια χορήγηση υγρών για αντιμετώπιση της αφυδάτωσης του παιδιού.

 

Πώς μπορώ να προφυλαχθώ εγώ και το παιδί μου από την αμοιβάδωση;

Εάν σκοπεύετε να ταξιδέψετε σε αναπτυσσόμενες χώρες, ειδικά στην Ινδία και το Μεξικό, θα πρέπει να αποφεύγετε την κατανάλωση μη βρασμένου νερού, τον πάγο, τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά γιατί όλα αυτά μπορεί να είναι μολυσμένα με αμοιβαδικές κύστεις.

Επίσης είναι πολύ σημαντικό να διδάξετε στα παιδιά σας από πολύ μικρή ηλικία τους βασικούς κανόνες υγιεινής και τη σημασία του πλυσίματος των χεριών.

Μείνετε ενημερωμένοι για την υγεία του παιδιού σας

Εισάγετε την ημερομηνία γέννησης του παιδιού σας

Μείνετε ενημερωμένοι για
το παιδί σας

Η ιστοσελίδα Paidiatros.com θέλει να σας προσφέρει την καλύτερη δυνατή εμπειρία κατά τη χρήση αυτού του ιστότοπου. Προς τον σκοπό αυτό, χρησιμοποιεί cookies και άλλες τεχνολογίες για να κατανοήσει τα ενδιαφέροντά σας, να προσαρμόσει τον ιστότοπό της στις ανάγκες σας και να διαχειριστεί τις διαφημίσεις της. Πατώντας «Αποδοχή» δίνετε τη συγκατάθεσή σας για τη χρήση αυτή σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο εγχώριο δίκαιο και την Πολιτική μας για τα Cookies. Για να δείτε ολόκληρη τη λίστα των cookies και να μας πείτε αν μπορούν ή όχι να χρησιμοποιηθούν στη συσκευή σας, χρησιμοποιήστε το Εργαλείο Συγκατάθεσης για τα Cookies. Πολιτική Cookies της ιστοσελίδας μας