Εμβόλιο εναντίον πολιομυελίτιδας (SABIN ή IPV)

Κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα η πολιομυελίτιδα ήταν σημαντική αιτία θανάτου στον κόσμο. Βέβαια ακόμη αποτελεί σημαντικό πρόβλημα υγείας σε μερικές αναπτυσσόμενες χώρες. Πριν την εισαγωγή του εμβολίου περίπου 20,000 περιστατικά πολιομυελίτιδας αναφέρονταν στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Τα πρόδρομα σημεία της πολιομυελίτιδας είναι μυϊκή αδυναμία, πόνος, κατάπτωση και μπορεί να οδηγήσει σε παράλυση και θάνατο.

Υπάρχουν δυο ειδών εμβόλια, το SABIN το οποίο περιέχει ζωντανούς εξασθενημένους ιούς και το IPV που περιέχει νεκρούς ιούς πολιομυελίτιδας. Στην Ελλάδα και την Κύπρο γίνεται συνήθως το IPV. Το OPV δίνεται σε χώρες στις οποίες εξακολουθεί να υπάρχει πρόβλημα με την πολιομυελίτιδα.

Ηλικία χορήγησης για το εμβόλιο εναντίον της πολιομυελίτιδας

Στην Κύπρο και Ελλάδα γίνονται 5 δόσεις του εμβολίου στις ηλικίες 2μηνών, 4 μηνών, 6 μηνών, 12-18 μηνών και μία επαναληπτική δόση πριν την είσοδο του παιδιού στο σχολείο.

Οδός χορήγησης

Το SABIN δίνεται από το στόμα ενώ το IPV δίνεται ενδομυϊκά στο δελτοειδή μυ ή την προσθιοπλάγια επιφάνεια του μηρού.

Πότε χορηγείται το OPV;
1. Χορηγείται στις αναπτυσσόμενες χώρες λόγω κόστους.
2. Σε περιοχές με συνεχή ή πρόσφατη εμφάνιση του άγριου τύπου του ιού της πολιομυελίτιδας.

Συγχορήγηση με άλλα εμβόλια
Και τα δύο εμβόλια μπορούν να χορηγηθούν ταυτόχρονα με όλα τα υποχρεωτικά εμβόλια της παιδικής ηλικίας.

Θηλασμός και εγκυμοσύνη και εμβόλιο εναντίον της πολιομυελίτιδας
Δεν υπάρχει αντένδειξη χορήγησης του εμβολίου κατά το θηλασμό. Κατά την εγκυμοσύνη αποφεύγεται ο εμβολιασμός λόγω του θεωρητικού κινδύνου προσβολής του εμβρύου αν και δεν υπάρχουν αποδεικτικά στοιχεία. Αν είναι απαραίτητη άμεση προστασία της εγκύου προτείνεται το IPV.

Σε ποιες περιπτώσεις πρέπει οπωσδήποτε να γίνεται IPV και όχι OPV;
Σε άτομα με μειωμένο αμυντικό σύστημα καθώς και στα άτομα του οικογενειακού τους περιβάλλοντος. Σε περίπτωση που γίνει κατά λάθος OPV σε άτομα του περιβάλλοντος ανοσοκακασταλμένων παιδιών αυτοί πρέπει να απομακρύνονται για 4 έως 6 βδομάδες.

Πιθανές επιπλοκές από το εμβόλιο εναντίον της πολιομυελίτιδας
Το SABIN σπάνια προκαλεί διάρροια και πολύ σπάνια τη νόσο (πριν την εισαγωγή του εμβολίου IPV στις ΗΠΑ ο κίνδυνος εμφάνισης παραλυτικής πολιομυελίτιδας ήταν μία περίπτωση ανά 2,4 εκατομμύρια δόσεις του εμβολίου OPV). Δεν έχουν συσχετιστεί σοβαρές παρενέργειες με το εμβόλιο IPV.
Μπορεί να προκαλέσει τοπικό ερεθισμό.

Λόγοι αναβολής ή αποφυγής του εμβολίου.
Για το SABIN είναι ο πυρετός και σε περιπτώσεις που το παιδί παίρνει συγκεκριμένα φάρμακα, όπως η κορτιζόνη.
Για το IPV η μόνη αντένδειξη είναι η υπερευαισθησία στα συστατικά του εμβολίου συμπεριλαμβανομένου των αντιβιοτικών νεομυκίνη, στρεπτομυκίνη και πολυμυξίνη.

Αποτελεσματικότητα του εμβολίου
Όταν χορηγηθούν τρεις δόσεις του εμβολίου τότε προστατεύεται από πολιομυελίτιδα το 99% των ατόμων.