Ωτίτιδες: Ο αόρατος κίνδυνος για τα παιδιά.

Εδουάρδος Χατζηχάννας, Ωτορινολαρυγγολόγος

Ωτίτιδες: Ο αόρατος κίνδυνος για τα παιδιά.

Ποιοι οι διαφορετικοί τύποι της ωτίτιδας;

Οι ωτίτιδες χωρίζονται σε εξωτερικές και σε μέσες. Οι εξωτερικές ωτίτιδες προσβάλουν τον έξω ακουστικό πόρο και είναι πιο συχνές τους καλοκαιρινούς μήνες λόγω της έκθεσης του αυτιού στην υγρασία. Οι μέσες ωτίτιδες χωρίζονται περαιτέρω σε οξείες μέσες ωτίτιδες (ΟΜΕ), χρόνιες μέσες ωτίτιδες (ΧΜΟ) και εκκριτικές μέσες ωτίτιδες (ΕΜΩ).

Όταν αναφερόμαστε στον ‘αόρατο κίνδυνο’ εννοούμε την εκκριτική μέση ωτίτιδα (ΕΜΩ) ή πιο απλά το υγρό στο μέσο αυτί. Κάτι που μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στο παιδί πριν καν το αντιληφθούμε.

 

Μέση εκκριτική ωτίτιδα (ΜΕΩ) ή αλλιώς, υγρό στο αυτί

Το υγρό στο μέσο αυτί είναι ένα η συχνότερη αιτία μειωμένης ακοής στην παιδική ηλικία. Υπολογίζεται ότι ένα στα πέντε παιδιά γύρω στην ηλικία των δύο ετών θα προσβληθεί από ΕΜΩ και περίπου οκτώ στα δέκα παιδιά θα σχηματίσουν υγρό στο αυτί τουλάχιστον μία φορά μέχρι την ηλικία των δέκα ετών.

Για να λειτουργούν σωστά τα μέσα αυτιά χρειάζονται αερισμό. Αυτό επιτυγχάνεται δια μέσου της ευσταχιανής σάλπιγγας, η οποία ενώνει το μέσο αυτί με το οπίσθιο μέρος της μύτης. Στα παιδιά αυτή η σάλπιγγα είναι στενή, κοντή και οριζόντια σε αντίθεση με τους ενήλικες.

Αν η ευσταχιανή σάλπιγγα βουλώσει τότε δεν μπορεί να εξαερίσει ικανοποιητικά το μέσο αυτί. Αυτό οδηγεί σε μείωση της πίεσης στο μέσο αυτί, φούσκωμα του τοιχώματος του και παραγωγή υγρού. Αυτό το υγρό μπορεί να είναι αρκετά πηχτό σε βαθμό που να δυσκολεύει τον ήχο να περάσει στο έσω αυτί με αποτέλεσμα τη μείωση της οξύτητας της ακοής.

Μερικές φορές, αλλά όχι πάντοτε, το υγρό στο αυτί μπορεί να συνδέεται και με μολύνσεις στο αυτί.

 

Παράγοντες ρίσκου

Οι πιο κάτω παράγοντες έχουν βρεθεί από κλινικές μελέτες ότι μπορεί να αποτελέσουν ρίσκο δημιουργίας υγρού στο αυτί:

  • Σειρά γεννήσεως (ύπαρξη μεγαλύτερου αδερφού ή αδερφής)
  • Αρσενικό φύλο
  • Θηλασμός (απουσία)
  • Παιδικός σταθμός ή σχολείο
  • Γονικό κάπνισμα
  • Οξείες μέσες ωτίτιδες
  • Αλλεργία
  • Καταστολή Ανοσοποιητικού
  • Λαρυγγοφαρυγγική παλινδρόμηση
  • Σύνδρομο Down
  • Υπερωιοσχιστία
  • Κρανιοεγκεφαλικό σύνδρομο

 

Συμπτώματα της ΕΜΩ

Η ΕΜΩ μπορεί να είναι τελείως ασυμπτωματική. Σε πολύ νεαρά παιδιά μπορεί να παρατηρηθεί κακή άρθρωση του λόγου, καθυστέρηση στην ανάπτυξη της ομιλίας και προβλήματα με την ισορροπία. Σε μεγαλύτερα παιδιά η μείωση της ακοής είναι πιο εμφανής, είτε στο σπίτι είτε στο σχολείο. Επιπλέον, μπορεί να παρατηρηθεί έλλειψη συγκέντρωσης, προβληματική συμπεριφορά (εσωστρέφεια, κούραση, εκνευρισμός), μαθησιακά προβλήματα και επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις των αυτιών και του άνω αναπνευστικού συστήματος.

 

Διάγνωση μέσης εκκριτικής ωτίτιδας (ΕΜΩ)

Η διάγνωση της ΕΜΩ επιτυγχάνεται κυρίως με ένα καλό κλινικό ιστορικό, που θα πάρει ο γιατρός από τους γονείς, αλλά και με μια προσεκτική εξέταση των αυτιών. Ακολούθως πιστοποιείται με κάποια ακουολογικά τεστ ανάλογα της ηλικίας του παιδιού.

Συγκεκριμένα, το τυμπανόγραμμα υποδεικνύει την ύπαρξη ή μη υγρού στο μέσο αυτί. Η ακοή αξιολογείται περαιτέρω με ακουομετρία. Παιδιά κάτω των δύο ετών αξιολογούνται με Οπτικά Ενισχυμένη Ακουομετρία (Visual Reinforcement Audiometry), μεταξύ δύο και πέντε με παιχνιδοακουομετρία ή Οπτικά Ενισχημένη Ακουομετρία και άνω των πέντε με Τονική Ακουομετρία.

 

Πώς θεραπεύεται η μέση εκκριτική ωτίτιδα (ΕΜΩ);

Το υγρό στο αυτί συνήθως βελτιώνεται από μόνο του με την πάροδο του χρόνου, αλλά αυτό μπορεί να αργήσει. Αν δεν προκαλεί σημαντικά συμπτώματα, όπως υπερβολικά μειωμένη ακοή, καθυστέρηση στην ομιλία και συνεχείς μολύνσεις, τότε συστήνεται μια περίοδος παρακολούθησης για περίπου τρεις μήνες. Ένα στα δύο παιδιά (50%) με υγρό στο μέσο αυτί  θα  θεραπευτούν μέσα σε τρεις μήνες. Διαφορετικά ενδείκνυται μια πιο δραστική θεραπεία.

Η χρήση ρινικών και γενικών αντισταμινικών,  αποσυμφορητικών και στεροειδών, αντιβιοτικών και ανοσοτονοτικών δεν φαίνεται να βοηθούν από τις μέχρι τώρα δημοσιευμένες κλινικές μελέτες.

Αυτοεμφύσηση του μέσου αυτιού με χρήση ενός ειδικού μπαλονιού, που το παιδί προσπαθεί να φουσκώσει από τη μύτη, μπορεί να βοηθήσει περιμένοντας τους τρεις μήνες επαναξιολόγισης. Όμως αυτό χρειάζεται να γίνεται σε συστηματική βάση και τα παιδιά συνήθως δεν συμμορφώνονται.

Η μόνη αποτελεσματική θεραπεία για την ΕΜΩ είναι η τοποθέτηση σωληνίσκων τυμπανοστομίας (τα λεγόμενα σωληνάκια) στα αυτιά. 

Τα ακουστικά βαρηκοΐας μπορούν να αποτελέσουν εναλλακτική λύση στα σωληνάκια.

 

Τα σωληνάκια και ο ρόλος τους

Τα σωληνάκια είναι πολύ μικρά πλαστικά αντικείμενα που τοποθετούνται σε μια τεχνητή τρύπα (τυμπανοστομία) στο τύμπανο του αυτιού. Ο ρόλος τους είναι ο εξαερισμός του μέσου αυτιού μέχρι να καθαρίσει από το υγρό.

Τα σωληνάκια συνήθως παραμένουν στο αυτί από έξι μέχρι δώδεκα μήνες και αποβάλλονται αυτόματα  με την ανάπτυξη του τυμπάνου του αυτιού. Μπορεί η αποβολή τους από το αυτί να μην γίνει αντιληπτή και γι’ αυτό χρειάζεται παρακολούθηση από το γιατρό.

 

Αδενοειδής αποφύσεις, ή αλλιώς κρεατάκια. Ποιος ο ρόλος τους στην ΕΜΩ;

Είναι αποδεδειγμένο ότι η αφαίρεση των αδενοειδών αποφύσεων (κρεατάκια) ταυτόχρονα με την τοποθέτηση σωληνίσκων τυμπανοστομίας μπορεί να επιφέρει επιπλέον οφέλη στο παιδί, όσον αφορά τα επίπεδα ακοής μακροπρόθεσμα και την αναπνοή και ποιότητα ύπνου βραχυπρόθεσμα. Μελέτες έδειξαν ότι παιδιά πάνω των τριών χρόνων που έτυχαν αδενοτομής (αφαίρεση στα κρεατάκια), και τοποθέτησης σωληνακίων ταυτόχρονα, είχαν όφελος τρεις φορές πιο μεγάλο μέσα σε δύο χρόνια,  από παιδιά που έτυχαν μόνο τοποθέτησης σωληνακίων. (TARGET study Haggard 2005)

 

Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς για να βοηθήσουν το παιδί;

Μπορείτε να μιλάτε καθαρά και να περιμένετε το παιδί να απαντήσει. Βεβαιωθείτε ότι το παιδί είναι σε θέση να κοιτάζει το πρόσωπό σας όταν του μιλάτε.

Φωνάξετε το παιδί σας με το όνομά του έτσι ώστε να σας βλέπει πριν αρχίσετε να του μιλάτε.

Πληροφορήστε τους νηπιαγωγούς  ή τους δασκάλους του παιδιού σας ότι έχει πρόβλημα ακοής και φροντίστε να κάθεται σε μπροστινό θρανίο, κοντά στο δάσκαλο στην τάξη.

Μείνετε ενημερωμένοι για την υγεία του παιδιού σας

Εισάγετε την ημερομηνία γέννησης του παιδιού σας

Μείνετε ενημερωμένοι για
το παιδί σας

Η ιστοσελίδα Paidiatros.com θέλει να σας προσφέρει την καλύτερη δυνατή εμπειρία κατά τη χρήση αυτού του ιστότοπου. Προς τον σκοπό αυτό, χρησιμοποιεί cookies και άλλες τεχνολογίες για να κατανοήσει τα ενδιαφέροντά σας, να προσαρμόσει τον ιστότοπό της στις ανάγκες σας και να διαχειριστεί τις διαφημίσεις της. Πατώντας «Αποδοχή» δίνετε τη συγκατάθεσή σας για τη χρήση αυτή σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο εγχώριο δίκαιο και την Πολιτική μας για τα Cookies. Για να δείτε ολόκληρη τη λίστα των cookies και να μας πείτε αν μπορούν ή όχι να χρησιμοποιηθούν στη συσκευή σας, χρησιμοποιήστε το Εργαλείο Συγκατάθεσης για τα Cookies. Πολιτική Cookies της ιστοσελίδας μας