Ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV). Μύθοι και αλήθειες για τον HPV

Δρ Αδάμος Χατζηπαναγής, Παιδίατρος

Ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV). Μύθοι και αλήθειες για τον HPV

Πολλοί μύθοι, παρανοήσεις και παραπληροφόρηση πλανώνται για τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV) που οδηγούν πολλές φορές σε αχρείαστο άγχος, ανησυχίες, υπερβολικές ιατρικές εξετάσεις και δαπανηρές θεραπείες.  Η πιο επικίνδυνη νότα που απορρέει από την παραπληροφόρηση είναι η αποφυγή της πιο απλής διαδικασίας, του εμβολιασμού για την προστασία από τον ιό HPV.

Παρακάτω αναγράφονται κάποιοι συχνοί μύθοι που κυκλοφορούν για τον ιό HPV επεξηγώντας παράλληλα τα επιστημονικά τεκμηριωμένα δεδομένα που καταρρίπτουν αυτoύς τους μύθους για τον εμβολιασμό έναντι στον ιό HPV.

 

Μύθος 1. Ένα άτομο που μολύνθηκε από τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων θα έχει για πάντα τον ιό.

Αλήθεια

Η πλειοψηφία των ατόμων που μολύνονται από τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων (τον ιό των HPV) απαλλάσσονται από τον ιό σε άλλοτε άλλο χρονικό διάστημα ανάλογα με την ανταπόκριση του ανοσοποιητικού τους συστήματος. Δυστυχώς σε κάποιο ποσοστό ο ιός μπορεί να παραμείνει στο ανθρώπινο σώμα για μεγάλο χρονικό διάστημα. Σε αυτές τις περιπτώσεις ο φορέας διατρέχει το κίνδυνο να αναπτύξει μια από τις μορφές του καρκίνου για τους οποίους ευθύνεται ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων. Η ύπαρξη ή όχι του ιού επιβεβαιώνεται με τη δοκιμασία ανίχνευσης του γενετικού υλικού του ιού, εξέταση που έχει πολύ υψηλή ειδικότητα, το λεγόμενο HPV-DNA test.

Στην ουσία οι γυναίκες που έχουν αρνητικό το DNA test για τον ιό δεν διατρέχουν κανένα κίνδυνο έστω και εάν παλαιότερα έφεραν τον ιό.

 

Μύθος 2. Είμαι το μοναδικό άτομο που ξέρω ότι έχω τον ιό HPV.

Αλήθεια

Μελέτες δείχνουν ότι 80% των σεξουαλικά ενεργών ατόμων μολύνονται από τον ιό HPV σε κάποια φάση της ζωής τους.  Στην πλειοψηφία των ατόμων η μόλυνση από τον ιό HPV είναι αθόρυβη δηλαδή τα άτομα δεν παρουσιάζουν κάποιο σύμπτωμα επομένως μπορεί να μη το γνωρίζουν ότι μολύνθηκαν.

 

Μύθος 3. Ένα άτομο που μολύνθηκε από τον ιό HPV θα πάθει καρκίνο.

Αλήθεια

Ο μύθος αυτός δεν ισχύει. 2-3 περίπου στις 100 γυναίκες που μολύνονται από τον ιό HPV θα πάθουν καρκίνο.  Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων οι αμυντικοί μηχανισμοί του οργανισμού καταφέρνουν να καθαρίσουν τον ιό από τον οργανισμό ή ο ιός προκαλεί αλλοιώσεις που υποστρέφουν με την πάροδο του χρόνου.

 

Μύθος 4. Εάν έχεις κονδυλώματα κινδυνεύεις να πάθεις καρκίνο.

Αλήθεια

Τα κονδυλώματα δεν έχουν σχέση με τον καρκίνο.  Τα κονδυλώματα είναι καλοήθεις δερματικές βλάβες που προκαλούνται μόνο από κάποιους τύπους του ιού HPV (τους χαμηλού κινδύνου τύπους με κυριότερους τον τύπο 6 και 11) και προσβάλλουν άνδρες και γυναίκες.  Εμφανίζουν συχνά υποτροπές και υποχωρούν αυτόματα.  Τα άτομα που φέρουν κονδυλώματα έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να φέρουν άλλους τύπους του ιού HPV που είναι υψηλού κινδύνου για την εμφάνιση καρκίνου.  Τα δύο (Silgard, Gardasil) από τα τρία εμβόλια που κυκλοφορούν για τον ιό HPV παρέχουν προστασία για τους τύπους του ιού HPV που προκαλούν την πλειοψηφία των κονδυλωμάτων. Είναι σημαντικό να σημειώσουμε ότι τόσο οι άνδρες και όσο και οι γυναίκες μπορεί να μολυνθούν από υψηλού κινδύνου τύπους του ιού HPV χωρίς να παρουσιάζουν κονδυλώματα.

 

Μύθος 5. Μόνο τα άτομα που κάνουν περιστασιακά (casual) σεξ κινδυνεύουν από σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα.

Αλήθεια

Ο μύθος αυτός δεν ισχύει. Αρκετοί άνθρωποι πιστεύουν ότι τον ιό HPV φέρουν μόνο άτομα που έχουν πολλούς διαφορετικούς ερωτικούς συντρόφους και έχουν εξωσυζυγικές σχέσεις, έχουν δηλαδή μια άστατη σεξουαλική ζωή.  Στην πραγματικότητα η άποψη αυτή δεν ισχύει. Απλά τα άτομα που έχουν πολλούς ερωτικούς συντρόφους έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να κολλήσουν ένα σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα.  Τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα μπορεί να μεταδοθούν τόσο σε πιστή σχέση έρωτα, σε περιστασιακές σχέσεις ή σε σεξουαλικές σχέσεις μιας νύκτας.  Μελέτες σε γυναίκες μέσης ηλικίας, παντρεμένες με παιδιά έδειξαν ότι το 21 % έφεραν τον ιό HPV. Παράλληλα 80% των γυναικών που είχαν μέχρι 4 ερωτικούς συντρόφους στη ζωή τους είχαν μολυνθεί από τον ιό HPV.   

 

Μύθος 6. Το εμβόλιο για τον ιό HPV προκαλεί σοβαρές παρενέργειες.

Αλήθεια

Η Παγκόσμια οργάνωση υγείας το κατατάσσει το εμβόλιο HPV σε ένα από τα πιο ασφαλή και αποτελεσματικά μέσα πρόληψης ασθενειών. Οι παρενέργειες που οφείλονται στον εμβόλιο HPV είναι ήπιες. Συχνότερες είναι ο πόνος, πρήξιμο και ερυθρότητα στο σημείο της ένεσης. Σπανιότερα έχουν αναφερθεί πονοκέφαλος, ναυτία, έμετος, τάση για λιποθυμία, κακοδιαθεσία, πυρετός.  Καμία σοβαρή παρενέργεια δεν έχει συσχετιστεί αιτιολογικά με το εμβόλιο για τον HPV.

 

Μύθος 7. Εάν χρησιμοποιώ προφυλακτικό κατά τη σεξουαλική επαφή δεν κινδυνεύω από τον ιό HPV.

Αλήθεια

Η χρήση προφυλακτικού δεν εμποδίζει 100% τη μετάδοση του ιού HPV. Βέβαια μελέτες έχουν δείξει ότι  η χρήση προφυλακτικού μειώνει το κίνδυνο μετάδοσης HPV αλλά δεν τον εξαλείφει εντελώς.

Τα προφυλακτικά είναι πολύ αποτελεσματικά για τα χλαμύδια, τη γονόρροια  και το HIV που μεταδίδονται μέσω των υγρών του σώματος.  Ο ιός HPV μεταδίδεται με τη δερματική επαφή της περιοχής των γεννητικών οργάνων.  Τα προφυλακτικά δεν καλύπτουν όλη την γεννητική περιοχή όπως το όσχεο, τη βάση του πέους, την πρωκτική περιοχή, τα χείλη αιδοίου και η δερματική επαφή με αυτές τις περιοχές μπορεί να μεταδώσει τον ιό από το ένα άτομο στο  άλλο.  

 

Μύθος 8. Όποια γυναίκα έχει παθολογικό τεστ Παπανικολάου σημαίνει έχει καρκίνο του τραχήλου της μήτρας.

Αλήθεια

Παθολογικό τεστ Παπανικολάου μπορεί να προκύψει από διάφορους παράγοντες και όχι μόνο από την μόλυνση από τον ιό HPV.  Παθολογικό τεστ Παπανικολάου σημαίνει ότι κάποια κύτταρα του τοιχώματος του τραχήλου σε εξέταση στο μικροσκόπιο παρουσιάζουν διαφορετική δομή από τη φυσιολογική.

Αυτό μπορεί να οφείλεται σε τοπικό ερεθισμό, σε κάποια μόλυνση πλην του HPV, σε μόλυνση από χαμηλού ή υψηλού κινδύνου τύπο του ιού HPV αλλά και σε λάθος στην παρασκευή του δείγματος για εξέταση στο μικροσκόπιο.

Το τεστ Παπανικολάου δεν είναι διαγνωστικό εργαλείο αλλά δοκιμασία διαλογής, μας βοηθά δηλαδή να επιλέξουμε ποιες γυναίκες χρήζουν περαιτέρω ελέγχου.

Το τεστ Παπανικολάου επομένως είναι μια εξέταση που χρήζει να γίνεται σε όλες τις γυναίκες κάθε χρόνο ή σε διαστήματα που θα καθορίσει ο γυναικολόγος τους. Αξίζει να σημειωθεί ότι 50% των πρωτοδιαγνωσθέντων καρκίνων του τραχήλου της μήτρας ανευρίσκεται σε γυναίκες που δεν έκαναν ποτέ τους τεστ Παπανικολάου ή δεν έχουν κάνει τα τελευταία χρόνια.  

 

Μύθος 9. Όποια γυναίκα κάνει το εμβόλιο HPV δεν χρειάζεται να κάνει τεστ Παπανικολάου.

Αλήθεια

Το τεστ Παπανικολάου είναι απαραίτητο να γίνεται παρά τον εμβολιασμό με το εμβόλιο HPV.  Τα εμβόλια εναντίον του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων (για τον HPV) προστατεύουν 70-90 % των περιπτώσεων καρκίνου του τραχήλου της μήτρας (ανάλογα με το είδος του εμβολίου που γίνεται 9-δύναμο ή τετραδύναμο ή διδύναμο) λόγω του ότι δεν καλύπτουν όλους τους τύπους υψηλού κινδύνου για καρκίνο του τραχήλου της μήτρας.  Επομένως το τεστ Παπανικολάου μπορεί να ανιχνεύσει αλλοιώσεις στον τράχηλο της μήτρας που προκλήθηκαν από άλλους τύπους του ιού. 

 

Μύθος 10. Το εμβόλιο για τον ιό HPV είναι μόνο για τα μικρά κορίτσια.

Αλήθεια

Το εμβόλιο HPV μπορεί να χορηγηθεί σε αγόρια και κορίτσια από την ηλικία των 9 χρόνων. Επίσης μπορεί οποιοσδήποτε άνδρας ή γυναίκα να το κάνει μέχρι την ηλικία των 45 ετών. Δεν αποτελεί αντένδειξη να γίνει εμβολιασμός μετά την ηλικία των 45 ετών. Να θυμάστε ότι η μεγαλύτερη προστασία από το εμβόλιο παρέχεται εάν γίνει πριν την έναρξη των σεξουαλικών επαφών. Βέβαια τα άτομα που είναι σεξουαλικά ενεργά μπορούν να εμβολιαστούν, γιατί ακόμα και αν έχουν μολυνθεί από κάποιο στέλεχος του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων είναι απίθανο να έχουν μολυνθεί και από όλα τα στελέχη που προστατεύει το εμβόλιο.

 

Μύθος 11. Εάν μολυνθώ από τον ιό HPV θα έχω υποτροπές.

Αλήθεια

Τα κονδυλώματα και οι δυσπλασίες στον τράχηλο μπορεί να υποτροπιάσουν  αλλά όχι πάντοτε.  Η πιθανότητα υποτροπής ή όχι ποικίλει από άτομο σε άτομο.

Με την πάροδο του χρόνου το αμυντικό σύστημα καταφέρνει να «καθαρίσει» τον ιό κάνοντας τις υποτροπές λιγότερο συχνές. Οι υποτροπές συνήθως συμβαίνουν μέσα στα πρώτα δύο χρόνια της διάγνωσης.  Σε περιπτώσεις που η άμυνα του οργανισμού είναι εξασθενημένη λόγω φαρμακευτικής αγωγής (π.χ  λήψη κορτιζόνης) ή συνυπάρχουσας νόσου (HIV λοίμωξη) τότε η υποτροπή είναι αναπόφευκτη τις περισσότερες φορές.  Μελέτες έχουν δείξει ότι κάποιο ποσοστό ατόμων με υγιές ανοσοποιητικό σύστημα καταφέρνουν να καταπολεμήσουν εξ’ ολοκλήρου τον ιό από τον οργανισμό τους.  Εντούτοις υπάρχουν περιπτώσεις που ο ιός παραμένει στον οργανισμό και οδηγεί στην εμφάνιση συμπτωμάτων με την πτώση του ανοσοποιητικού συστήματος.

Μείνετε ενημερωμένοι για την υγεία του παιδιού σας

Εισάγετε την ημερομηνία γέννησης του παιδιού σας

Μείνετε ενημερωμένοι για
το παιδί σας

Η ιστοσελίδα Paidiatros.com θέλει να σας προσφέρει την καλύτερη δυνατή εμπειρία κατά τη χρήση αυτού του ιστότοπου. Προς τον σκοπό αυτό, χρησιμοποιεί cookies και άλλες τεχνολογίες για να κατανοήσει τα ενδιαφέροντά σας, να προσαρμόσει τον ιστότοπό της στις ανάγκες σας και να διαχειριστεί τις διαφημίσεις της. Πατώντας «Αποδοχή» δίνετε τη συγκατάθεσή σας για τη χρήση αυτή σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο εγχώριο δίκαιο και την Πολιτική μας για τα Cookies. Για να δείτε ολόκληρη τη λίστα των cookies και να μας πείτε αν μπορούν ή όχι να χρησιμοποιηθούν στη συσκευή σας, χρησιμοποιήστε το Εργαλείο Συγκατάθεσης για τα Cookies. Πολιτική Cookies της ιστοσελίδας μας