Αμυγδαλεκτομή
Η χειρουργική αφαίρεση των αμυγδαλών και των αδενοειδών εκβλαστήσεων των παιδιών έχει δημιουργήσει μεγάλες διαμάχες μεταξύ των επαγγελματιών υγείας για πολλά χρόνια. Η αμυγδαλεκτομή είναι μια από τις πιο συχνές χειρουργικές επεμβάσεις στα παιδιά.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου υπάρχουν στατιστικά στοιχεία, ο αριθμός των αμυγδαλεκτομών έχει προοδευτικά μειωθεί από τη δεκαετία του 1970. Οι εκθέσεις δείχνουν ότι η πτώση αφορούσε κυρίως αμυγδαλεκτομές που γινόντουσαν επειδή το παιδί παρουσίαζε επανειλημμένες αμυγδαλίτιδες, ενώ ο αριθμός των αμυγδαλεκτομών λόγω απόφραξης έχει στην πραγματικότητα αυξηθεί. Το 2006, εκτιμάται ότι έχουν γίνει περίπου 530.000 αμυγδαλεκτομές (με ή χωρίς αδενοειδοτομή) και 132.000 αδενοειδοτομές (χωρίς αμυγδαλεκτομή) σε παιδιά ηλικίας κάτω των 15 ετών.
Σήμερα υπάρχουν απόλυτες ενδείξεις για αμυγδαλεκτομή (όλοι συμφωνούν ότι για το καλό του παιδιού πρέπει να γίνει η αμυγδαλεκτομή) και σχετικές ενδείξεις για αμυγδαλεκτομή όπου η απόφαση εξατομικεύεται και παίρνεται σε συνεργασία των γιατρών και των γονιών.
Ποιες είναι οι απόλυτες ενδείξεις για αμυγδαλεκτομή
• Οι αμυγδαλές είναι τόσο μεγάλες που δυσκολεύουν την αναπνοή του παιδιού και όταν κοιμάται παρουσιάζει έντονο ροχαλητό.
• Οι αμυγδαλές είναι τόσο μεγάλες που δυσκολεύουν την κατάποση.
• Υπάρχει υποψία για κακοήθη όγκο στις αμυγδαλές.
• Αιμορραγία από τις αμυγδαλές που δεν ελέγχεται εύκολα.
Ποιες είναι σχετικές ενδείξεις για αμυγδαλεκτομή
• Παρουσιάζει επανειλημμένες αμυγδαλίτιδες (πάνω από 6 το χρόνο).
• Περιαμυγδαλικό απόστημα (Συλλογή πύου γύρω από τις αμυγδαλές). Το περιαμυγδαλικό απόστημα είναι μια σοβαρή κατάσταση που πρέπει να αντιμετωπιστεί στο νοσοκομείο με ενδοφλέβια αντιβιοτικά. Επειδή τα παιδιά που παρουσιάζουν μια φορά περιαμυγδαλικό απόστημα έχουν αυξημένο κίνδυνο να ξαναπαρουσιάσουν, είναι σωστό να υποβάλλονται σε αμυγδαλεκτομή.
• Χρόνια αμυγδαλίτιδα που δεν ανταποκρίνεται στην αντιμικροβιακή θεραπεία.
• Η απόφραξη από τις αμυγδαλές αλλάζει την ποιότητα φωνής αλλάζει.
• Δυσοσμία του στόματος, ανθεκτική σε άλλα μέτρα.
• Σύνδρομο PFAPA (Σύνδρομο περιοδικών πυρετών, αφθώδης στοματίτιδα, φαρυγγίτιδα, και τραχηλικής λεμφαδενίτιδας) που δεν ανταποκρίνονται στη συντηρητική θεραπεία.
• Χρόνια φορεία με β-αιμολυτικό στρεπτόκοκκο της ομάδας Α, εάν ο φορέας είναι σε στενή επαφή με ένα άτομο που έχει ρευματικό πυρετό ή ζει σε νοικοκυριό στο οποίο η μόλυνση εμφανίζεται συχνά και η εξάλειψης του μικροβίου είναι ανθεκτική σε άλλα μέτρα.
Η αμυγδαλεκτομή παρά το γεγονός ότι είναι μια απλή επέμβαση, πρέπει να εξηγήσουμε στα παιδιά τι ακριβώς θα γίνει. Το παιδί λοιπόν θα πάρει γενική νάρκωση (θα κοιμάται δηλαδή κατά την επέμβαση). Η επέμβαση διαρκεί 20-30 λεπτά και ο χειρουργός, αφού αφαιρέσει τις αμυγδαλές, ελέγχει την περιοχή για πιθανή αιμορραγία. Αν δεν παρουσιαστεί οποιοδήποτε πρόβλημα, τότε το παιδί παραμένει στην κλινική για 5-10 ώρες και στη συνέχεια πηγαίνει στο σπίτι.
Επιπλοκές και ανεπιθύμητες ενέργειες από την αμυγδαλεκτομή
Αμυγδαλεκτομή και αδενοειδοτομή είναι εγχειρήσεις που απαιτούν γενική αναισθησία. Καταλαβαίνεται λοιπόν ότι υπάρχει κίνδυνος επιπλοκών, κάποιες από τις οποίες δυστυχώς κάποιες φορές δεν μπορούν να προληφθούν. Οι μεγάλες επιπλοκές (π.χ. αιμορραγία που απαιτεί παρέμβαση) συμβαίνουν σε περίπου 3% των περιπτώσεων. Επιπλοκές όμως γενικότερα συμβαίνουν στο 8-14% των περιπτώσεων και είναι οι πιο κάτω.
Α. Επιπλοκές σε σχέση με την αναισθησία
1. Δυσκολίες στην προσπάθεια το παιδί να διασωληνωθεί.
2. Ναυτία και εμετοί μετά την αναισθησία
3. Ενδοτραχειακή διασωλήνωση μπορεί να οδηγήσει σε τραυματισμούς στα δόντια ή στυ λάρυγγα.
4. Εισρόφηση εμεσμάτων στους πνεύμονες
5. Καρδιακή αρρυθμία
6. Υπερθερμία
Β. Άλλες επιπλοκές
1. Πόνος στο λαιμό. Ο πόνος στο λαιμό, και ιδιαίτερα ο πόνος κατά την κατάποση, είναι σχεδόν αναπόφευκτη συνέπεια της αμυγδαλεκτομής.
2. Πόνος στο αυτί (αντανακλαστικά από το λαιμό).
3. Αιμορραγία. Η μετεγχειρητική αιμορραγία είναι η πιο συχνή σοβαρή επιπλοκή της αμυγδαλεκτομής και αδεονειδοτομής. Μπορεί να συμβεί είτε μετά από αμυγδαλεκτομή ή αδενοειδεκτομή. Για την αντιμετώπιση της μπορεί να χρειαστεί μετάγγιση αίματος ή / και μια πρόσθετη χειρουργική επέμβαση.
4. Αλλαγή της χροιάς τη φωνής λόγω οιδήματος στον ουρανίσκο.
Γ. Υπάρχουν και κάποιες άλλες πολύ σπάνιες επιπλοκές όπως εμφύσημα κτλ
Παρά το γεγονός ότι σήμερα η αμυγδαλεκτομή είναι μια ασφαλής επέμβαση ρουτίνας (με τα ποσοστά και το είδος των επιπλοκών που περιγράφονται πιο πάνω), εντούτοις μην προχωράτε εύκολα στην επέμβαση αυτή, εκτός αν το συζητήσετε με τον παιδίατρο του παιδιού σας
Αδενοειδοτομή
Οι αδενοειδείς εκβλαστήσεις ("κρεατάκια") είναι ο ίδιος ακριβώς ιστός με τις αμυγδαλές και κάνουν ακριβώς την ίδια δουλειά ("αρπάζουν" και καταστρέφουν όλα τα μικρόβια που επιχειρούν να μπουν στον οργανισμό). Βρίσκονται στο πίσω μέρος της μύτης και πάνω από το στόμα. Οι αδενοειδείς εκβλαστήσεις όπως και οι αμυγδαλές μεγαλώνουν στα πρώτα παιδικά χρόνια και στη συνέχεια αρχίζουν να υποστρέφουν.Η διόγκωση των αδενοειδών εκβλαστήσεων μπορεί να προκαλέσει τα ακόλουθα προβλήματα:
• Δυσκολία στην αναπνοή.
• Επανειλημμένες ωτίτιδες. Η διόγκωση των αδενοειδών εκβλαστήσεων μπορεί να κλείσει την ευσταχιανή σάλπιγγα (σωλήνα που ενώνει τη μύτη με το αυτί) με αποτέλεσμα να τροποποιήσει την πίεση στο αυτί και να οδηγήσει σε επανειλημμένες ωτίτιδες.
• Υπνική άπνοια (σταματά για λίγο η αναπνοή ενώ το παιδί κοιμάται). Αυτό προκαλεί ακατάστατο ύπνο με αποτέλεσμα κακή απόδοση στο σχολείο.
• Ένρινος ομιλία (μιλά με τη μύτη).
Σε περίπτωση που προκαλεί δυσκολία στην αναπνοή, υπνική άπνοια ή υποτροπιάζουσες ωτίτιδες τότε θα πρέπει να συζητήσετε με τον παιδίατρο σας την πιθανότητα αδενοειδοτομής και στη συνέχεια να συμβουλευτείτε κάποιο ωτορινολαρυγγολόγο. Υπάρχει μάλιστα πιθανότητα να γίνει στο παιδί σας ταυτόχρονα με την αδενοειδοτομή και αμυγδαλεκτομή.